Veerboot

’t Wasser in de rivier sjtreumt lanksaam verbij. Sjrukker hoots drieve mit. An de uvverzie tseechent ziech  ’t dörp aaf. D’r kirchtoere sjtikt boave de hoezer oes. De middiegzon sjiengt bleech. De veerboot an de kank wiegt hin en heer. In de winktermonde hat ze rouw. In vruier tsiete varete ze ’t janse joar. Durch de nui bruk broeche jing auto’s mieë uvverjezatsd tse weëde. Noen kome alling nog mar fietsere en sjpatseerjenger. Die kome vuural in de zommertsiet. In d’r herfs lekt d’r Sjef de boot an de kette. Bis ’t vrugjoar. Doa kiekt e d’r janse winkter noa oes. Uvver ’t wasser van de ing zie noa de anger. En werm tseruk. Jenauw wie ziene pap en opa. Jans jet jeneratsiejoeëne. Jans jet leëvens  veerbote. Ing zie, anger zie. Hin en heer. Mit vöal  jesjiechten. Die weëde óch vertseld. Vuural óp lang winkteroavende. Hu óp d’r daag vuur krismes jieët ’t ejentlieg mar ing jesjiechte. Oes de tsiet dat de veerboot nog jeroejd woeët.
D’r veerman hoeët op krisoavend an de uvver zie de sjel. ’t Woar duuster. Uvver ’t wasser drievet nieëvel.
 ‘Weë kan dat zieë’, daat d’r veerman. ‘’t Is al oavend en bij dat weer. Jet vuur sjpoeëke.’
‘Zouws te wal joa,’ zaat zieng vrauw. ‘’t Is krisoavend.’
 Heë lofet noa de duur.
‘Jraad doarum. Me wees noeëts weë doa sjteet. Misjien inne deë hulp nuedieg hat’.
Zieng vrauw vertrouwet ’t nit.
‘Ziech mar vuurzichtieg.’
D’r veerman dong ziech d’r dikke mantel aa. De kap trók e deep in d’r kop. De sjtalluet maachet heë vuuraa de boot vas. Mit kreftieje sjleëg roejet heë noa de uvverzie. Zieng vrauw hauw d’r sjlaag vuur de vinster ópjemaat. Ze kieket hem noa. ’t Ploensje van de roejsjpane klónk uvver ’t wasser. D’r nieëvel sjloeket ‘t lit van de sjtalluet óp. Heë roejet mit d’r ruk noa de anger zie. Aaf en tsouw kieket heë um. Wie wied is ’t nog? In d’r duuster ziet e tswai fiejoere. Mit ing koad maat heë de boot vas an inne poal. Heë hilt de sjtalluet umhoeëg. Jraad jenóg lit um tse zieë.  An de kank sjtunt inne man en ing vrauw. I loemele jekleid. De vrauw hilt ziech kumend d’r boech vas. Ze is in umsjteng. Oane jet tse zage sjtikt d’r veerman zieng hank oes. Heë hulpt ze in de boot. Oes alle kraf roejt e tseruk. ’t Kink is an ’t kome. Sjweesdruup roetsje ónger de kap oes. Zieng vrauw ziet werm ’t lit van de boot. Ze sjleet ziech inne dóch um en jeet eroes. De boot kunt lanksaam oes d’r nieëvel. Ing sjtim klinkt. E kriesjend kink. Ze hulpt  de vrauw oes de boot. In ‘t hoes van d’r veerman en zieng vrauw vinge ze óngerdaach. E kink jebore in de krisnaat. Midde óp ’t wasser. In de boot van d’r veerman. Heë roejet e kriskink.
Óch dis joar zal die jesjiechte werm vertseld weëde. D’r Sjef junnet, dat heë óch oeëts zoeng kris-jesjiechte va ziechzelver kank vertselle. Mörje zitse ze bijenee. D’r Sjef en zieng famillieë. Mit zieng vrauw hat e hön hoes sjun jetseerd. In de kuche weëd jebakke. Durch de vinster kieke ze oes uvver ’t wasser. ’t Weëd lanksaam duuster. ’t Dörp an de uvverzie is nog jraad tse zieë.
‘Dierek zalle de klokke loeë vuur de kingermaes,’ zeët d’r Sjef.
Óp d’r radio zingt me krislidjer. Zieng vrauw neuriet mit. In d’r jank klinkt  de sjel. D’r Sjef leuft noa de tsimmerduur.
‘Weë mós dat wal nit zieë. Óp Hillieje oavend.’
An de vuurduur sjteet d’r boer van e sjtuks-je wieër eróp.
‘Sjef kans te miech helpe? Iech mós mit d’r traktor de dere vuur d’r krissjtal noa ’t dörp bringe. Mar d’r trekhoak is miech aafjebraoche. Noen kan iech d’r anhenger mit de dere nit bringe.’
D’r Sjef trukt ziech d’r jas aa.
‘Inne krissjtal oane dere jieët ’t nit. Koom, óp de boot d’rmit.’
D’r boer jeet flot tseruk noa d’r boerehof. In de sjtuurhut sjtart d’r Sjef d’r motor. De klap van de boot zakt eraaf. D’r boer kunt mit ing kouw an ing koad. D’r eëzel leuft mit de boerin. De sjöaf lofe d’rhinger. D’r hónk drieft ze bijenee. D’r Sjef maat de kette los. De boot viert noa de uvverzie. De kirchklokke loeë.
In ’t dörp maat me ziech ónrouw. D’r Jozef en ’t Maria mit ’t kink zunt in d’r sjtal. Mar jing dere. Dat jieët ’t nit. Doa mós jet passeerd zieë. ’t Broeze van d’r motor is in ’t dörp tse hure. Wie kan dat? De veerboot óp krisoavend. Lanksaam kunt de boot kótterbij. ’t Lit in de sjtuurhut is duudlieg tse zieë. De sjel klinkt. De sjöaf blate. De ónrouw um de dere in d’r krissjtal weëd vräud. Me leuft  noa de kank van de rivier. De dere zunt duudlieg tse zieë.
Durch de sjtroas noa d’r  krissjtal trukt inne tsóg. D’r boer en de boerin mit de kouw en d’r eëzel. De sjöaf en d’r hónk d’rhinger.  D’r Sjef lekt de boot vas. Sjtroalend trukt e nog ins an de sjel. Dizzen oavend is ing nui jesjiechte jebore. Noen hat d’r Sjef zieng eje kris-jesjiechte.



 


 

 

 

Veerboot

 

Het water in de rivier stroomt langzaam voorbij. Stukken hout drijven mee. Aan de overkant tekent zich het dorp af. De kerktoren steekt boven de huizen uit. De middagzon schijnt bleek. De veerboot aan de kant wiegt heen en weer. In de wintermaanden heeft ze rust. In vroegere tijden voer ze het hele jaar. Door de nieuwe brug hoeven geen auto’s meer overgezet te worden. Nu komen alleen nog maar fietsers en voetgangers. Die komen vooral in de zomertijd. In de herfst legt Sjef de boot aan de ketting. Tot het voorjaar. Daar kijkt hij de hele winter naar uit. Over het water van de ene kant naar de andere. En weer terug. Net als zijn vader en opa. Heel wat generaties. Heel wat levens veerboten. Een kant, andere kant. Heen en weer. Met veel verhalen. Die worden ook verteld. Vooral op lange winteravonden. Vandaag op de dag voor kerstmis is er eigenlijk maar één verhaal. Uit de tijd dat de veerboot nog geroeid werd.
De veerman hoorde op kerstavond aan de overkant de bel. Het was donker. Over het water dreef nevel.
‘Wie kan dat zijn,’ dacht de veerman. ‘Het is al avond en bij dat weer. Iets voor spoken.’
‘Zou je wel gaan,’ zei zijn vrouw. ‘Het is kerstavond.’
Hij liep naar de deur.
‘Juist daarom. Je weet nooit wie daar staat. Misschien iemand die hulp nodig heeft.’
Zijn vrouw vertrouwde het niet.
‘Wees maar voorzichtig.’
De veerman trok de dikke jas aan. De pet diep over zijn hoofd. De stallantaarn maakte hij voor aan de boot vast. Met krachtige slagen roeide hij naar de overkant. Zijn vrouw had het luik voor het raam open gemaakt. Ze keek hem na. Het plonsen van de roeispanen klonk over het water. De nevel slokte het licht van de stallantaarn op. Hij roeide met de rug naar de andere kant. Af en toe keek hij om. Hoe ver is het nog? In het donker ziet hij twee figuren. Met een touw maakt hij de boot vast aan een paal. Hij houdt de stallantaarn omhoog. Net genoeg licht om iets te zien. Aan de kant staan een man en een vrouw. In lompen gekleed. De vrouw houdt kreunend de buik vast. Ze is in verwachting. Zonder iets te zeggen steekt de veerman zijn hand uit. Hij helpt haar in de boot. Uit alle macht roeit hij terug. Het kind kan ieder moment komen. Zweetdruppels glijden onder de pet uit. Zijn vrouw ziet alweer het licht van de boot. Ze slaat een doek om en gaar naar buiten. De boot komt langzaam uit de nevel. Een stem klinkt. Een huilend kind. Ze helpt de vrouw uit de boot. In het huis van de veerman en zijn vrouw vinden ze onderdak. Een kind geboren in de kerstnacht. Midden op het water. In de boot van de veerman. Hij roeide een kerstkind.
Ook dit jaar wordt het verhaal weer verteld. Sjef gunde, dat hij ook ooit zo’n kerstverhaal van zichzelf kon vertellen. Morgen zitten ze bij elkaar. Sjef en zijn familie. Met zijn vrouw heeft hij hun huis mooi versierd. In de keuken wordt gebakken. Door het raam kijken ze uit over het water. Het wordt langzaam donker. Het dorp aan de overkant is nog net te zien.
‘Dadelijk zullen de klokken luiden voor de kindermis,’ zegt Sjef.
Op de radio zingen ze kerstliedjes. Zijn vrouw neuriet mee. In de gang klinkt de bel. Sjef loopt naar de kamerdeur.
‘Wie kan dit zijn? Op Heilige Avond.’
Bij de voordeur staat de boer van een stukje verderop.
‘Sjef kun je mij helpen? Ik moet met de tractor de dieren voor de kerststal naar het dorp brengen. Maar de trekhaak is afgebroken. Nu kan ik de aanhangwagen met de dieren niet brengen.’
Sjef trekt de jas aan.
‘Een kerststal zonder dieren kan niet. Kom, op de boot ermee.’
De boer gaar vlug terug naar de boerderij. In de stuurhut start Sjef de motor. De klep van de boot zakt omlaag. De boer komt met een koe aan een touw. De ezel loopt bij de boerin. De schapen lopen erachter. De hond drijft ze bij elkaar. Sjef maakt de ketting los. De boot vaart naar de overkant. De kerkklokken luiden.
In het dorp is men ongerust. Jozef en Maria met het kind zijn in de stal. Maar geen dieren. Dat kan toch niet. Daar moet iets gebeurd zijn. Het ronken van de motor is in het dorp te horen. Hoe kan dat? De veerboor op kerstavond? Langzaam komt de boot dichterbij. Het licht in de stuurhut is duidelijk te zien. De bel klinkt. De schapen blaten. De onrust om de dieren in de kerststal wordt vreugde. De mensen lopen naar de kant van de rivier. De dieren zijn duidelijk te zien.
Door de straat naar de stal loopt een stoet. De boer en de boerin met de koe en de ezel. De schapen en de hond erachter. Sjef legt de boot vast. Stralend trekt hij nog eens aan de bel. Deze avond is een nieuw verhaal geboren. Nu heeft Sjef zijn eigen kerstverhaal.