't Sjwats laoch is ing fantasie-jesjiechte i mieëdere dele.

Deel tswantsieg

(laat u voorlezen!)

Noa 't sjwats laoch

't Iris leuft d'r nieëkste mörje noa zie werk. Nit wie ummer mit inne flotte sjrit. Het nimt ziech de tsiet. Aaf en tsouw bliet 't sjtoa. Het ruft: 'Vrauwlu van 't Sjwats laoch sjtut óp.' Da jeet 't wieër. 't Danst e bis-je. Hei en doa junt jardienge e sjtuks-je an zie. Zoeëjaar jeet ing duur jet óp.  In 't jesjef sjteet de vrauw van d'r bekker. Ze hüet 't Iris aakome.
'Nit doeë, Iris,' zeët ze wen 't Iris eri kunt. 't Iris laacht. 'Jister zate vier. Mörje vange vier aa. En hu is 't mörje!'
'Wat jees te doeë, Iris?' ''t Sjwats laoch. 't Is jedoa mit 't Sjwats laoch!'
De duur jeet óp. Inne man kunt eri. 't Iris leuft óp hem aaf. Het trukt an zienne jas.
'Has doe helpe aa? Los kieke! Has te helpe?' D'r man sjrukt. Heë sjud mit d'r kop van 'nae'. 't Iris maat zienne jas óp. 'Los kieke.' Heë weert ziech nit.
'Jing helpe. Doe darfs mitdoeë.'
D'r man deed ziech flot d'r jas tsouw. An duur klinke sjtimme. 't Echna sjteet vuur de etalaasj mit inne janse trob vrauwlu. 'Noa 't Sjwats laoch,' rófe ze.
't Iris winkt en vräud ziech.
'Hod heimit óp,' zeët de vrauw van d'r bekker.
D'r bekker kunt 't jesjef eri. Heë dreëgt inne janse sjtabel broer. 't Iris trukt va hinge zie hemme eróp. 'Kiek, deë hat waal helpe. Deë hulpt d'r Arche.'
't Iris riest de helpe va hinge los. D'r bekker lieët de broer valle. Heë sjnapt de helpe. 't Echna sjneurt mit e paar vrauwlu 't jesjef eri. Ze trekke de helpe an de vuurzie van de bóks los. D'r bekker sjnapt noa de bóks um ze vas tse haode. Mar teëje zoeëvöal vrauwlu kan heë nit óp. Ze trekke hem de bóks eraaf.
'Doa zies te inne bókseboam,' ruft 't Echna.
't Iris huit 'm óp de vót. 'Oane helpe sjtelt e nuuks vuur.'
Zieng vrauw kunt d'r bekker helpe. 'Maat dat uur voetkomt.'
'Vier junt al, mar vier kome tseruk um ierlieg broeëd tse bakke,' zeët 't Iris.
An duur kome ummer mieë vrauwlu. Óch 't Marcha en 't Elina hant vrauwlu mitbraat. Ze hant de jruetste sjpas. Vuural um d'r bekker in de óngerbóks. Deë weest nit wie flot heë de bóks mós óptrekke. Zingend, róffend en dansend lofe de vrauwlu uvver de sjtroas. Ze junt noa 't hoes van 't Iris. In 't hoes is jraad plaatsj jenóg vuur de vrauwlu. Alle tsimmere zunt vol. 't Iris sjteet in d'r jank. Zieng sjtim klinkt langs 't trappehoes eróp. De vrauwlu loestere. 'Wen 't duuster weëd, junt vier zoeë sjtil wie meuglieg hingenum duch d'r jaad eroes. Doa leuft inne waeg boese de sjtroase um durch de weie noa 't laoch. Jinne darf ós zieë of hure. En wen de peëd doch zouwe kome, lofe vier hel noa 't laoch. Inne van ós broecht mar bij 't laoch tse kome. Inne is jenóg um d'r Arche tse losse wisse, dat vier nog mar inne sjrit va zie jeheem zunt. Losse vier noen de broer dele die vier hant.'
Tsezame aese ze 't broeëd. Lanksaam endert ziech 't lit. Wen d'r oavend vilt, junt ze eroes. Jinne zeët jet. Ze lofe bauw óp de tsieëne. 't Iris jeet vuuróp. Het kent d'r waeg mit de oge tsouw. Zoeë döks hat 't hei durch de weie jelofe en mit d'rt Ielja jesjpieëld. Ze kome ummer kótter bij 't laoch. De sjpannoeng sjiegt. De hatssjleëg weëde flotter. Ópins inne sjrai van 't Echna. 't Leuft hingenaa. 'De peëd. Iech huur de peëd.'
Noen hure ze óch vuuraa de hoevesjleëg. Ze vange aa tse sjneure. 't Macha vilt lankoes in 't jraas. E peëd sjpringt óp 'm aaf. 't Elina trukt 'm an inne erm voet. Jraad vuur de puet van e peëd. Ing vrauw keëkt va angs. Vrauwlu vange aa tse kriesje. De sjtim van 't Iris klinkt. 'Wieër, nit umkieke. Wieër!' Ópins sjtikt inne wink óp. Inne sjtórm jeet uvver de weie. De peëd vange aa tse sjtiejere. De vrauwlu kome nit mieë vuuroes. Ze haode ziech óngeree vas. Inne sjtoef wink. De helpe-manslu valle van de peëd. Da is 't sjtil. Ing sjtim klinkt. 'Vrauwlu, iech tseech uuch d'r waeg noa 't laoch.'
'De vrauw oes d'r busj,' ruft 't Iris. 'Vier zunt jered. Vrauwlu komt mit.'
In d'r duuster zient ze ing jesjtalt vuur hön oes lofe. Jiegend en sjwesend lofe de vrauwlu hinger heur aa.