steenkool


 't Sjwats laoch is ing fantasie-jesjiechte i mieëdere dele.


Deel zivve

(laat u voorlezen!)


 

Broeëd


Hinger d’r sjtee hat d’r Ielja jet jedoekt. Kare mit sjting en kare oane vare aaf en aa. Bij de nieëkste leëg kaar sjpringt e hingedróp en lekt ziech plat óp d’r boech, zoeëdat jinne hem ziet. De kaar sjokkelt uvver d’r knauwele-waeg. ’t Ratele van de reer is ’t intsiegste wat e huet. Bis ze sjtil sjtunt. D’r Ielja kiekt vuurzichtieg uvver d’r rank van de kaar. Ze sjtunt vuur ing iezere duur. Inne man sjteet d’r neëver. Heë trukt an ing sjwoar kette. De duur jeet lanksaam umhoeëg. D’r sjandaal va hakke óp sjting kunt kótterbij. An de anger zie viert ing kar mit jries sjting eroes. De duur weëd werm jesjlaose. De kar viert wieër. D’r jank weëd breier en hoeëjer. Ze vare tusje e jerus durch. Manslu hakke mit hel sjleëg jroeëse knöa oes de weng. Angere sjlunt mit hammere de knöa in kling sjtukker. Óp d’r kop hant ze kappe woa-óp lampe vas-jemaat zint. Ze sjienge reët vuur ziech oes. Jidderinne ziet zoeë zie eje werk. De jries sjting werpe ze óp inne hoof en de sjwatse óp inne angere. Bij d’r hoof mit de jries sjting hilt de kaar aa. Vuurdat d’r man d’r ieësjte sjtee in de kar wurpt, hat d’r Ielja ziech an inne balk boave ziech ópjetrókke. Heë klömt e sjtuk umhoeëg. Van oave ziet heë ’t sjpel va sjtriefe lit die ziech kruutse óp klanke va hakke en hammere. De kare mit sjwatse sjting vare d’r jank an de uvverzie eri. Uvver ’t jerus klömt d’r Ielja d’rhin. Boave d’r kop ziet e inne ruester. Heë trukt ziech an d’r rank óp. In d’r plavong zint löcher woadurch lit eri vilt.  Drónger zitse dere mit sjpitse oere en ing jroeëse moel. An de püet zitse sjieve. Ze kieke eróp. Wen de trallieën vuur de löcher voetjesjoave weëde, junt ze hingeróp d’r lange sjtats zitse. De vuurpuet sjlunt teëjenee. ’t Klinkt wie dekkele va kessele. De moele junt wied óp. E hel piepe brikt los. Sjtukker broeëd valle eraaf. In inne sjlaag sjlikke ze ’t broeëd durch. Uvver de belk van ’t jerus sjneure ze roetsjend óp de sjieve voet. Hei en doa likt nog e sjtuk broeëd. De löcher junt tsouw. Óp heng en vus zukt d’r Ielja de sjtukker. Heë vingt nog jenóg um zienne honger tse sjtille. In inne ek van d’r ruester waad heë of nog jet passeert. Va wieds hüete de dere roetsjend kótterbij kómme. De dekkele junt werm óp. D’r Ielja ziet dat kótbij ing ledder is. Heë sjtiegt de ledder eraaf. De letste tritte kome langs ing sjmaal duur. Went e an de klink wil veule, jeet de duur óp. Ing lamp sjiengt hem in zie jezich. Tswai heng pakke zieng helpe vas en heëve hem óp.
Drekkieg klinkt Ing sjtim: ‘Lu mit helpe mósse hange.’
An inne hoak weëd heë eróp jetrókke. De lamp sjiengt hem noa. In d’r sjiemmer ziet heë nog mieë lü hange. De duur sjleet tsouw. De lamp hingt an de moer.
‘Wat dut uur hei,’ vroagt d’r Ielja.
Jinne zeët jet.
‘Broecht uur nit tse wirke?’
Nog ummer jee antwoad. Da vingte aa tse sjwungele. Biste teëje inne aavleit.
‘Hod óp,’ zeët deë.
‘Woarum?’
‘Angesj valle vier eraaf.’  
‘En da ?’
‘Da kanne vier nit mieë lofe en weëde vier i-jewikkeld.’
‘I-jewikkeld? Wie inne mummie?’
‘Sjwieg, jebroech dat woad nit. Dat darf jinne hure.’
‘Woarum hingste hei?’
Effe is ’t sjtil.
Da fluustert heë: ‘Iech wirk nit zoeë jód.’
‘Mótste hei ummer hange?’
‘Nae, sjtrak darf iech noa heem.’
‘En mörje?’
‘Weëd iech werm eróp jetrókke. Mar jinne zage, versjprikste miech dat? En jevelles nit mieë sjwungele.’