Verhalen uit de lagere schooltijd in de jaren vijftig van de vorige
eeuw. Ik zat toen op de jongensschool Tharcisius in de Kerkraadse wijk Holz.
(laat u voorlezen!)
Neus
Ónger d'r dikke boom neëver d'r i-jank van 't kloester ligke kasjtaie. Ze zitse i jreun hulze . De mieëtste evver zunt ópjejsprónge bij 't neerkome. Blinkend broen ligke ze in d'r drek. D'r Lou en d'r Lei rafe ze óp. De taesje hant ze jód jevöld. Sjtrak noa sjoeël junt ze heem pupjer d'rva maache. Mit e eëpelsjelmets-je buttele ze da löcher drin. Doa-i weëde sjweëjele jesjtaoche. Dat zunt de erm en de bee. Mit de köpjer maache ze de oge, de naas en d'r mónk. Ieëtsjt mósse ze nog noa jen sjoeël. Bij de poats sjteet d'r Wiel mit d'r Pee.
'Kiek ins wat vier jeraaft hant.' D'r Lei holt e paar kasjtaie oes jen taesj.
'Wat sjun,' zeët d'r Wiel. 'Darf iech ing han?'
'Hei.' D'r Lei jieët hem ing. Deë vrieft mit de kasjtai uvver de mouw van d'r jas. Zoeë blinkt ze nog mieë. D'r Lou hat óch ing in de heng.
'Dat is jód teëje de pieng in de knaöch, zeët mieng oma ummer. Die mótste in de taesj verware.'
Noen hat ze nog mieë weëd kraeje. D'r Wiel sjtikt ze vuurzichtieg i jen taesj. 't Is jraad of ze aa vingt tse jläue. De sjel jeet. De jonge lofe noa hön rij. Inne janse middieg lang binne. Inne jrauwe middieg. D'r herfs mit zieng klure an duur. Tswai sjtond kanne lang doere.
Um veer oer sjtórme ze eroes. De jonge bladdere wie de bleer van de beum eroes. Óp d'r sjpieëlplai kere de jonge van de zesde klas de bleer bijenee. D'r Lou en d'r Wiel sjtunt d'rbij tse kieke.Kweer uvver d'r plai kóme jonge aasjneure. Ze lofe van de poats noa d'r droad aan de uvverzie. Vuur d'r ieëtsjte.
'Iech loof mit.' D'r Wiel sjneurt mit.
D'r Lou bliet sjtoa. Bij d'r droad likt d'r Wiel al vuur. Heë kan hel sjneure. Mar vuur de poats vilt e uvver inne sjtee deë oes-sjtikt. 't Deed 'm pieng. De bóks is jeluklieg nit kapot. D'r Lou mós doa hel um laache. Dat kan d'r Wiel nit verdrage. Va wustiegheet wurpt e d'r Lou mit de kasjtaie teëje d'r erm. 'Hei, has te jet vuur dieng knöach.'
Noen weëd d'r Lou wus. D'r Wiel wil jraad ópsjtoa. Heë sjpringt va hinge óp 'm. D'r Wiel hat jing kans. Heë bedinkt ziech jet.
'Doe bis miech an 't biese.'
'Dat is nit woar,' keëkt d'r Lou.
Effe lieët e hem los. Dat is vuur d'r Wiel jenóg um ziech los tse riese. Erm en bee junt in 't rónk. Ing mölle va sjleëg. Bis tswai heng de jonge bij 't nakvel sjnappe. 't Is de Plaat. Heë trukt ze oeseree. Ze weëde ins jód durchee jesjokkeld. Da sjikt heë ze eri. Óp de kneie in d'r jank mit 't jezich noa de moer. Zoeë zitse ze neëveree. Mit troane in de oge va wustiegheet en pieng. D'r Wiel veult sjtich in d'r ruk. D'r Lou hat e knalroeë oer. Ze durve ziech nit tse beweëje. Wie pieng de kneie óch dunt óp de hel tejele. Wen de Plaat noa heem jeet, darve zie óch joa. Nog ummer kieke ze ziech nit aa. Uvver d'r weëg sjuust e eechhörnsje verbij. Durch d'r droad d'r jaad van d'r pastoer eri. Ze hant 't jezieë. Da kieke ze ziech aa. D'r Wiel leuft noa de hek. D'r Lou kunt hinger hem aa. Durch de hek zient ze 't eechhörnsje zitse. 't Eest neus. Inne tak van d'r hazelnoosboom hengt uvver de hek. D'r Lou sjpringt d'rhin. Heë trukt d'r tak eraaf. Neus valle óppen eëd. D'r Wiel sjtikt ziech de neus i jen taesj. Effe rammelt d'r Lou nog ins kreftieg mit d'r tak. Da lieët heë los. Óppen eëd ligke nog jans jet neus. D'r Wiel lekt ze bijenee.
'Die zunt vuur diech.'
Mit tswai heng duit d'r Lou ze i jen taesj.
'Mieng mam zeët ummer,' zeët d'r Wiel, 'neus móts te jód druge. Da kanste ze mit Tsinterkloas aese.'
'Wen vier ze mar nit óp de neus krient van d'r Sjwatse Piet.'
D'r Wiel jriemelt ins. Heë vrieft ziech uvver d'r ruk. En d'r Lou lekt ing hank óp zie oer. Oane nog jet tse zage, junt ze noa heem.