Hulst

’t Is jee jemeklieg joar vuur ’t Lore. An de joarelange zörg vuur ziene pap kunt inne sjloes. In d’r herfs. E herfsblad in d’r wink. Zoeë sjweëft heë voet. Het kiekt hem noa. En dat deed het daag noa daag. In d’r busj. Woa ziene aesj drieft in d’r wink. Ziech vermiesjt mit de natoer. Óch hu leuft ’t durch d’r busj. ’t Hat teks-jer hulst i jen heng. Jreun óch in d’r winkter. Ing ieëwieje kluur. Mit roeë böltjer. Winktervruete vuur de vuejel. E kris-jesjenk. Bij ziech heem in d’r jaad jeploeëd. Het lekt ’t busselsje óp de aove plaatsj. De sjträuplaatsj van d’r aesj. Inne kauwe wink blieëst durch de beum. Vuur ’t Lore de sjtim va ziene pap. De oge troane. Het dinkt an zinne oes e jediech van absjied:

troane wermwólke
va troeës
kondens drupe teëje
de kauw va troer

Hinger ziech huet ’t vóssjtep in de sjtruuch. Het drieënt ziech um. Inne man mit inne rukzak en ing jroeëse tuut i jen heng. Doa sjtikt inne sjlofzak oes. Heë hat ing dekke umjesjlage en ing mutsj uvver d’r kop jetrókke. Inne sjiemer tusje de tek. Kome en joa. Woahin e jeet is ónjewis. Wiechtieg is ’t óngerweëgs zieë.
’t Lore kiekt ‘m noa. Um tse leëve broecht me nit vöal, bedinkt ’t ziech. Vuur d’r pap woar ’t nit jenóg.
D’r man is nit mieë tse zieë. ’t Lore kiekt nog ins rónk. De rouw va d’r busj umermt ‘m. ’t Kunt ‘m zoeë bekankd vuur. Inne erm va ziene pap uvver de sjouwer. En zieng sjtim.
‘Meëdje ’t kunt jód.’
Joa die zin. Ze loos de troane druege. Óch noen. Mód in d’r troer. Mit dat jeveul jeet ’t noa heem. E kris-jeveul. ’t Kunt jód. Kiekt nog ins um noa de aove plaatsj. Um tseruk tse kome.
’t Leuft uvver d’r busjwaeg. I rouw. D’r wink deed aaf en tsouw d’r busj beweëje. Tusje de tek ziet ‘t de loeët ziech klure. De zon jeet ónger. D’r sjiemer lieët de tek dansende fiejoere weëde. Ze fluustere wöad. ’t Lore loestert oane tse bejriefe. Het fluustert jet klanke. Ing jesjiechte die vorm kriet. Vlamme an d’r rank van d’r busj. E kling vuur. Het ziet ing fiejoer zitse óp de hoeke. Wen ‘t kótterbij kunt, kan het ’t zieë. D’r man oes d’r busj. ’t Lore bliet sjtoa. D’r man lekt de tuut óppen eëd. Heë zetst ziech. ’t Lore bliet nog effe sjtoa. Jeet da wieër noa heem. Doa is ’t dizzen oavend vuur ziech alling. Ziene vrunk is nog óngerweëgs vuur de kris-jesjenker. Het deed ziech nit d’r jas oes. Pakt ing sjier en jeet noa d’r jaad. Bij d’r hulstsjtroech sjniet ’t jet teks-jer aaf. ’t Leuft tseruk noa d’r man. Deë zitst noen nit alling. Inne man en ing vrauw zitse bij hem. Ze hant óch tute bij ziech. ’t Lore bliet sjtoa. De vrauw kiekt óp. Ziet ’t Lore. Ruft jet. Óch de manslu kieke. ’t Lore sjtikt lanksaam de hank mit de teks-jer noa hön oes. De manslu kieke werm vuur ziech noa ’t vuur. De vrauw winkt. ’t Lore leuft lanksaam óp hön aaf. Jieët de vrauw de teks-jer hulst. De vrauw pakt ze.
‘Krismes,’ fluustert ’t Lore.
De vrauw kiekt noa de teks-jer bij ziech in de höäsj van de hank. Ze kiekt ’t Lore aa. Laacht. Inne vuurtsank felt in d’r mónk. Jieët de manslu óch e teks-je. Ze blieve jeboage zitse. Bekieke ziech de teks-jer.
Da zeët óch de vrauw: ‘Krismes.’
Inne van de manslu wilt ’t in ’t vuur werpe. D’r angere hilt ‘m teëje.
Zeët de vrauwlu noa: ‘Krismes.’
Heë kiekt ’t Lore aa. Laacht óch. Hem feële mieë wie inne tsank. Sjtikt ’t teks- je in de loeët.
Zeët ’t nog ins: ‘Krismes.’
E paar moal hingeree. Heë zingt de wöad noen. De vrouw deed ‘m noa. ’t Lore bekiekt ’t ziech laachend. Da drieënt het ziech um. Jeet werm noa heem. Noa zieng Krismes.
Hinger ziech huet ’t nog ummer: ‘Krismes.’
Noen mit drei sjtimme.
 ’t Lore fluustert vuur ziech: ‘Krismes óp eëd.’
Het drieënt ziech nog ins um. Kiekt noa d’r busj uvver de köp bij ’t vuur.
‘Joa pap, ’t kunt jód.’

Hulst

Het is geen gemakkelijk jaar voor Lore. Aan de jarenlange zorg voor haar vader komt een einde. In de herfst. Een herfstblad in de wind. Zo zweeft hij weg. Ze kijkt hem na. En dat doet ze dag na dag. In het bos. Waar zijn as drijft in de wind. Zich vermengt met de natuur. Ook vandaag loopt ze door het bos. Ze heeft takjes hulst in de handen. Groen ook in de winter. Een eeuwige kleur. Met rode bolletjes. Wintervruchten voor de vogels. Een kerstgeschenk. Bij haar thuis geplukt. Ze legt het bosje op de open plek. De strooiplaats van de as. Een koude wind blaast door de bomen. Voor Lore de stem van haar vader. De ogen tranen. Ze denkt aan zinnen uit een gedicht van afscheid.

tranen warmwolken
van troost
condens druppels tegen
de kou van treur

Achter haar hoort ze voetstappen in de struiken. Ze draait zich om. Een man met een rugzak en een grote zak in de handen. Daar steekt een slaapzak uit. Hij heeft een deken omgeslagen en een muts over het hoofd getrokken. Een schemer tussen de takken. Komen en gaan. Waarheen is ongewis. Belangrijk is het onderweg zijn.
Lore kijkt hem na. Om te leven is niet veel nodig, bedenkt ze zich. Voor vader was het niet genoeg.
De man is niet meer te zien. Lore kijkt eens rond. De rust van het bos omarmt haar. Het komt haar zo bekend voor. Een arm van haar vader over de schouder. En zijn stem.
‘Meisje het komt goed.’
Ja die zin. Ze liet de tranen drogen. Ook nu. Moed in de droefenis. Met dat gevoel gaat ze naar huis. Een kerstgevoel. Het komt goed. Kijkt nog eens om naar de open plek. Om terug te komen.
Ze loopt over de bosweg. In rust. De wind beweegt af en toe het bos. Tussen de takken ziet ze de lucht zich kleuren. De zon gaat onder. De schemer laat de takken dansende figuren worden. Ze fluisteren woorden. Lore luistert zonder te begrijpen. Ze fluistert  wat klanken. Een verhaal dat vorm krijgt. Vlammen aan de rand van het bos. Een klein vuur. Ze ziet een figuur zitten op de hurken. Als ze dichterbij komt, kan ze het zien. De man uit het bos. Lore blijft staan. De man legt de zak op de grond. Hij gaat zitten. Lore blijft nog even staan. Gaat dan verder naar huis. Daar is ze vanavond voor zich alleen. Haar vriend is nog onderweg voor de kerstgeschenken. Ze trekt niet de jas uit. Pakt een schaar en gaat naar de tuin. Bij de hulststruik knipt ze enkele takjes af. Ze loopt terug naar de man. Die zit niet alleen. Een man en een vrouw zitten bij hem. Ze hebben ook zakken bij zich. Lore blijft staan. De vrouw kijkt op. Roept iets. Ook de mannen kijken. Lore steekt langzaam de hand met de takjes naar hen uit. De mannen kijken weer voor zich naar het vuur. De vrouw wenkt. Lore loopt langzaam op hun af. Geeft de vrouw de takjes hulst. De vrouw pakt ze.
‘Kerstmis,’ fluistert Lore.
De vrouw kijkt naar de takjes bij haar in de handschoen van de hand. Ze kijkt Lore aan. Lacht. Een voortand ontbreekt in de mond. Geeft de mannen ook een takje. Ze blijven gebogen zitten. Bekijken de takjes.
Dan zegt ook de vrouw: ‘Kerstmis.’
Een van de mannen wilt het in het vuur gooien. De andere houdt hem tegen.
Zegt de vrouwen na: ‘Kerstmis.’
Hij kijkt Lore aan. Lacht ook. Bij hem ontbreken meer dan een tand. Steekt het takje in de lucht.
Zegt het nog eens: ‘Kerstmis.’
Een paar keer achterelkaar Hij zingt de woorden nu. De vrouw doet hem na. Lore bekijkt het zich lachend. Dan draait zij zich om. Gaat weer naar huis, Naar haar kerstmis.
Achter haar hoort ze nog altijd: ‘Kerstmis.’
‘Nu met drie stemmen.
Lore fluistert voor zich: ‘Kerstmis op aarde.’
Ze draait zich nog een keer om. Kijkt naar het bos over de hoofden bij het vuur.
‘Ja pap, het komt goed.’