Columns 2024
Peëd
De oranje tent mit d’r lieëwekop sjteet nog ummer in d’r jaad. ’t Is sjtil. De kingersjtimme wie óp anger daag zunt nit tse hure. D’r Joeëhan bekiekt ’t ziech ins. En leuft durch mit d’r hónk. ’t Zunt va die daag die me wil uvversjloa. Aafjebraoche wat i vräud is ópjebouwd. Heë leuft uvver d’r veldwaeg noa d’r rank van d’r busj.
Lieëw
Mit de heng i jen taesj sjteet d’r Joeëhan bij de vinster. Heë kiekt eroes. ‘D’r zin um tse zinge, danse han iech nit.’ ‘Doe meens keëke, sjpringe,’ ruft ’t Lieza vanoes de kuche. Heë pakt de hongslieng.
Tent
Wie herlieg kan ’t zieë. Inne vrujje mörje sjpatseerjank an d’r bejin van inne zommerdaag. Indlieg is ’t zoeë wied. Inne daag i wermde. Um ziech tse vräue. En dat dunt ze da óch. ’t Lieza en d’r Joeëhan. Mit d’r hónk de rungde maache va zoeëvöal daag. Jraad, ier ze d’r veldwaeg i-sjlunt, kome ze langs e hoes mit ing tent in d’r jaad.
Vadderdaag
‘D’r opa is d’r papa van de mama.’ D’r klinge kiekt zieng mam mit jroeëse oge aa. Ze zunt óp bezuk vuur d’r vadderdaag. ’t Bertie en d’r Wiel hant ’t hoes oranje jetseerd. Vadderdaag in oranje kluur. ’t Hoes völt ziech. De famillieë kunt bijenee. Tsezame voesballe kieke.
‘t Woare
Heë loos ’t al e paar daag jeleie in de tsiedónk. Vuur zouwe inne zonnieje daag krieje. D’r Jean hat ziech dróp jevräud. Vrug is e ópjesjtange. Kiekt oes de vinster. Uvver de landsjaf. Nieëvelieg. Ing jardieng verbleecht de klure. Inne intsele fietser kunt in de mörje rouw langs zie hoes d’r huevel eróp.
Veëntjer
‘Bis te noen al tseruk?’ ’t Lieza kiekt d’r Joeëhan mit jroeëse oge aa. Heë kunt mit d’r hónk eri. Tseruk va ziene mörje sjpatseerjank. Vrujjer wie angesj. ‘Ja Lies, móts te ins hure. In de sjtroas hinger d’r maat. Doa hant ze al veëntjer ópjehange.’
Verware
Heë hat ziech d’r sjirm mitjenoame, d’r Jean. Noa de winktertsiet in ’t zude daat e hei óch jet va wermde tse vinge. Mar ’t vilt vies teëje. Reën, mies weer. Heë loos dizze mörje e jediech uvver d’r zommer. Hese daag, leëve an duur. Werm nate. Kót. Lang jenóg um leef tse han.
Wink
De vaan hauwe ze oes-jesjtaoche. In de klure va hönne voesbalkloeb. Alle vertrouwe dri. Dis joar zouw ’t intlieg klappe. Ing klas hoeëjer sjpille. Evver de entäusjoeng is jroeës. Ing kluur bloof uvver, sjwats. ‘Dat is inne sjlaag, Joeëhan,’ zaat ’t Lieza teëje heure man. Doa zouw ’t nit bij blieve.
Yvette
D’r bejin van d’r daag mit moeziek en bilder. D’r mörje oranjeroeë. De tuen tsaart. Ballonge rónk de zerk. E sjweëvend jeveul. Ze zunt mit vöal, de lu. Vuur ’t absjied. D’r vuurjenger nimt ze bij de hank.
Bonn
Jong vrauwlu sjtunt bij e sjtóplit. Ze drage inne berkeboom. Tsezame. Wade óp jreun. Da kanne ze ‘m joa tsere. Mit jekluurd papier en inne jonge-naam in e roeëze hats. D’r maiboom vuur mörje en de daag d’rnoa. Wonnemonat neume ze ‘t. E zieëlieg jeveul. Zetse d’r boom bij ’t hoes va d’r jong oes ’t hats.
Kniespere
Tsezame in inne sjrit. Sjwiejend, kniesperende vus uvver de sjtroas. In de maos van ‘ne trommesjlaag, jiddes joar alwerm. Va jónk bis aod. Drage krens in ’t bild va verbóngeheet. Hei en doa haode ze halt. Bij e bild van erinneroeng mit moeziek en jezank. Wöad uvver jrenze klinke wied. Zörg vuur ee.
Kluur
Óp ’t perron is ’t sjtil. ’t Bertie en d’r Wiel zunt de intsiegste. ‘Me zouw hu doch mieë lu verwade,’ zeët ’t Bertie. ‘’t Is nog vrug. En iech dink Bertie, dat ‘t óp de sjtations kótter bij de sjtad drukker zal zieë.’ Ing vrauw kunt aalofe. E sjtuk d’rhinger d’r man.
Winne of verlizze
Effe hauw e draa jedaad um d’r fiets oes d’r sjtal tse hoale. Ziech de zommer fietskleier aa tse sjtreufe. Mar de jedanke an al die doezende fietsere die óch óngerweëgs zunt, loos d’r Hannes sjtil heem blieve. Heë bedaat ziech um d’r daag d’rnoa in alle herjodsvrugde tse joa fietse.
Oog
Ze junt durch de drieënduur van ’t sjpetaal. D’r Joeëhan jeet óp kontrol. Is jehólpe an d’r sjtaar. Heë hilt inne brif i jen heng. Is jet ópjereegd. ‘Noen bin iech doch ins jesjpand, woarum iech deë brif moeët mitneëme, Lies.’
Roller
Ze hauwe inne sjpatseerjank d’rva jemaad. De kinger van ’t Bertie en d’r Wiel. Aier zukke bij de oma en d’r opa. ’t Weer woar d’r Oeësterhaas jód jezonne. De aier i fónkelende klure. Sjtroalend tusje de blomme en in de sjtruuch. Zoeë vuur ’t óprafe. En dat dónge de klingkinger óch.
Rouw
Jeël wiese blumpjer hant ze jeplantsd in de bek hingenum. D’r Joeëhan sjoevelt tusje de sjtruuch. D’r jaad óp zie poasj-betste. ’t Lieza kunt mit e mengelsje jekluurde koens-aier eroes. ‘Zal iech de aier in d’r sjtroech hange?’ Het laacht ins. ‘Dat huet ziech ja besser aa wen iech dat zaan.’
Jöarieg
‘Jeboertsdaag, tsezame mit ’t vrugjoar. E ieëwieg jónkjeveul.’ Dat hauwe de kinger óp ing jroeëse kaat jesjraeve. Jetseechend durch de klingkinger. Inne daag mit zinge va ‘Lang leëve’, kóch aese, keëtse oesbloaze. Óp d’r dusj likt e jroeës sjtuk papier. Tseechene mit d’r opa. D’r Wiel hat dróp jesjraeve: ‘inne sjunne daag’. D’r inne moalt ing zon. D’r angere miepmöp.
Bucherjesjef
’t Weer sjtroalt jet va vrugjoar. ’t Lieza en d’r Joeëhan wille dat ópsjnoeve. Ze maache inne sjpatseerjank noa d’r maat. Langs jesjefter en terrasse. Inne man kunt aalofe mit de fiets an de hank. Heë sjprikt d’r Joeëhan aa. ‘Ingbeng!’ D’r Joeëhan sjnapt nit wat e meent. Heë zeët ‘t nog ins. Mit e zuudlieg aksent.
Tsirkel
Ing iladoeng kroog heë vurrieje waech. Van inne sjoeëlkammeraad. Tsezame hauw d’r Jean mit hem koens sjtoedeerd. ’t Woar al ing tsiet jeleie dat ze ziech nog ins jetróffe hauwe. Noen wirkt d’r Alwien mit an inne projram va lieteratoer en moeziek. Zieng sjilderije tseje wat tse hure is.
Jeëjend
Heë kan tsefort in d’r sjtool joa zitse. D’r Joeëhan is d’r ieëtsjte dizze mörje bij d’r hoarsjniejer. Ze kieke ziech aa in d’r sjpeiel. ‘Alles jód Joeëhan?’ ‘Ziene jank, wa.’ ‘Dat ’t nog lang darf doere.’ ‘D’r wónsj va mennieginne.’
Bob
D’r trit van d’r fibberwaar. Jet va winktermui. Vrugjoarzin. Zoeë fietst d’r Hannes zieng rungde. Mieë oes jewunde va de pendale rónk drieëne, da vräud va beweëje. Die kunt wal werm in de blui va de vrugjoarblomme. En hu jans in d’r zin van erinneroeng. A ziene kammeraad.
Voet
Ze kome werm bijenee. De manslu va de bank. De daag noa d’r Vasteloavend zunt werm doa. Mit e jeveul va jries en mies weer. ‘Wat hant vier jeluk jehad mit ’t weer die daag,’ zeët d’r Dris. ‘Wat hauwe die van ‘t weer nit allenäu vuur e sjleët weer jemeld.’ D’r Hain sjud ins mit d’r kop.
Lies
Jraad óp tsiet is e tseruk oes ’t zude. D’r moaler, zoeëwie ze hem neume in d’r trengel. Uvverwinktere en werm tseruk vuur ’t vrugjoarfes, d’r Vasteloavend. Alling vilt dat vrug dis joar. Doarum kunt e nit wie angesj ing waech ieëder, mar óp d’r zamsdieg. Jraad óp tsiet. De vuurvräud hat e losse lofe. ‘D’r moaler is werm doa,’ ruft d’r noaberman.
Sjterk
Ze hoale ’t jraad. De tswai breur. Vasteloavend vilt vrug dis joar. En zie zunt jet sjpieë. Mar ze hoale ’t jraad. Ing waech vuur de vasteloavend rónk d’r kuchedusj. Um tse besjpraeche wat ze dunt mit d’r óptsóg. Wie junt ze als aintseljenger? ’t Jroeës sjtuk papier likt veëdieg óp d’r dusj. D’r Allewies zetst de flesj mit de tswai jleës-jer midde dróp. Doa vange ze mit aa.