Columns

Heë hat jet sjilderije bij de vinster jezatsd. D’r Jean jeet an duur um ze tse bekieke. Vanoes d’r blik vuur lu die verbij junt. Zoeë lieët e ziech hinger. In de sjilderije. Jemoald in de vrugjoar- en zommertsiet. De koens va blieve. Dat is de weëd. De kraf va komponere, sjildere, sjrieve.

Bilder in alle tsoate. Oes sjtee jehakd. Jejaose. Kóffer jreun. Zoeë sjtunt ze. Tsoldate ier i de landsjaf van erinneroeng. Moeziek klinkt. Lidjer mit vólks sjtoots. Kristal klinkend jezónge. Ónger inne himmel mit jong moezieker. Ze zunt d’r daag va hu. Mit nog zoeëvöal hofnoeng.

Va wieds kan me ’t al zieë. Ing voeëjelsjtang. Um ziech tse treffe. Vuur de koeëjele is inne bak. Vuur de lu ’t jraas. Bedekt ing koel. In inne kraag va beum. Woava rouw oessjtroalt. Umermt ing verzamloeng va veraine. Ze tseje ziech. Versjikke ing iladoeng.

Ze hant vuur de komende waech reën jemeld. Hu is ’t nog drueg en de zon kunt aaf en tsouw hinger de wólke oes. Doarum kanne ’t Bertie en d’r Wiel jenauw wie ’t vurrieg joar werm óp d’r fiets joa. Noa ’t koensdörp. An d’r i-jank van ’t dörp likt inne sjlaagboom. Roeë wies jekluurd. Ópjerold.

Óp d’r plai is in de vrugde al jans jet tse doeë. Lu verzammele ziech um noa de wienfeste tse joa. Ze wade óp de bus. Wen de bus kunt, zunt ze allenäu doa. Óch inne monnekasjpiller is d’rbij. Heë kunt als letste. D’r Joeëhan maat zieng rungde mit d’r hónk. Heë bekiekt ’t ziech. De bus vieët voet.

Al vrug zetst e d’r sjilders-eëzel bij ziech in d’r vuurjaad. Hu is ’t weiefes. Bij ziech vuur ’t hoes. D’r Jean kiekt oes uvver de wei. Ze raest nog i rouw. ’t Is nog vrug. De kans op lieëte reën hat me jezaad. Doarum zetst heë inne sjirm d’rneëver. I-jeklapd. Heë wil ’t jans veule. Óp aafsjtand.

Tusje tswai beum hingt óch dis joar e dóch: ‘de scholen zijn weer begonnen’. Kinger junt werm noa de sjoeël. ‘Jef aat óp ze’, wil ’t dóch zage. ‘Zut vuurzichtieg mit ze in ’t verkier’. Ze junt tse vós in ’t dörp.

‘Inne fiets noa de rouw’. Zoeë neumt d’r Hannes ziene nuie fiets. Inne kómpel deë  mit treënt. Mit jeet noa ’t oes-jesjtrekde land. Ing tsiet is e hei nit mieë jeweë. Durch die velder. Mit de sjpas va zoeëvöal sjport op d’r tillevies in de bee. Daag noa daag oessjtraloeng. Joegendliech jónk.

Olympia zitst bauw dróp. ’t Vong aa i reën. D’r Joeëhan en ’t Lieza kiekete ziech de oge oes. Sjnappe va wat ze zoge woar nit nuedieg. ’t Woar jeweun sjun. ‘Kiek Lies, de sjportler junt i de boot.’ D’r Joeëhan wiezet noa d’r tillevies.

D’r trit óp d’r nuie fiets. Pedale mit jeveul. Ze dele de kraf van de bee. De bee van d’r Hannes. E tsezame i tritte. Sjtuts. Vuur zie óngerweëgs zieë. Sjmiltst tsezame mit de landsjaf. Huet moeziek. De jietaar oes zieng joegend. Die sjtim.  Ze keurt jeveulens. Jenóg um tse drage. ’t Kwiet zieë blieve.

Ze hant dizze zommer dökser mit d’r jas aa jezaese óp de bank ónger d’r boom. De letste joare zörjet d’r boom vuur keulde. Evver dis joar zunt de temperatoere nit zoeë hoeëg. Trotsdeem truft me ziech. De manslu va de bank. Durch d’r vöale reën broeche ze nit zoeë döks de blomme an de lampepöal wasser tse jeëve.

Noa ’t fietse-jesjef jeet d’r Hannes al jans jet joare. D’r sjtuuts vuur vöal kilometere. Jevare i vräud. En i pech. Dat is da d’r jank noa ’t jesjef. Um d’r fiets tse losse maache. De joare tselle vuur d’r fiets. Óch vuur d’r Hannes. De kneie nit mieë zoeë jelenkieg. De vroag noa inne fiets deë mitdinkt.

De oranje tent mit d’r lieëwekop sjteet nog ummer in d’r jaad. ’t Is sjtil. De kingersjtimme wie óp anger daag zunt nit tse hure. D’r Joeëhan bekiekt ’t ziech ins. En leuft durch mit d’r hónk. ’t Zunt va die daag die me wil uvversjloa. Aafjebraoche wat i vräud is ópjebouwd. Heë leuft uvver d’r veldwaeg noa d’r rank van d’r busj.

Mit de heng i jen taesj sjteet d’r Joeëhan bij de vinster. Heë kiekt eroes. ‘D’r zin um tse zinge, danse han iech nit.’ ‘Doe meens keëke, sjpringe,’ ruft ’t Lieza vanoes de kuche. Heë pakt de hongslieng.

Wie herlieg kan ’t zieë. Inne vrujje mörje sjpatseerjank an d’r bejin van inne zommerdaag. Indlieg is ’t zoeë wied. Inne daag i wermde. Um ziech tse vräue. En dat dunt ze da óch. ’t Lieza en d’r Joeëhan. Mit d’r hónk de rungde maache va zoeëvöal daag. Jraad, ier ze d’r veldwaeg i-sjlunt,  kome ze langs e hoes mit ing tent in d’r jaad.

‘D’r opa is d’r papa van de mama.’ D’r klinge kiekt zieng mam mit jroeëse oge aa. Ze zunt óp bezuk vuur d’r vadderdaag. ’t Bertie en d’r Wiel hant ’t hoes oranje jetseerd. Vadderdaag in oranje kluur. ’t Hoes völt ziech. De famillieë kunt bijenee. Tsezame voesballe kieke.

Heë loos ’t al e paar daag jeleie in de tsiedónk. Vuur zouwe inne zonnieje daag krieje. D’r Jean hat ziech dróp jevräud. Vrug is e ópjesjtange. Kiekt oes de vinster. Uvver de landsjaf. Nieëvelieg. Ing jardieng verbleecht de klure.  Inne intsele fietser kunt in de mörje rouw langs zie hoes d’r huevel eróp.

‘Bis te noen al tseruk?’ ’t Lieza kiekt d’r Joeëhan mit jroeëse oge aa. Heë kunt mit d’r hónk eri. Tseruk va ziene mörje sjpatseerjank. Vrujjer wie angesj. ‘Ja Lies, móts te ins hure. In de sjtroas hinger d’r maat. Doa hant ze al veëntjer ópjehange.’

Heë hat ziech d’r sjirm mitjenoame, d’r Jean. Noa de winktertsiet in ’t zude daat e hei óch jet va wermde tse vinge. Mar ’t vilt vies teëje. Reën, mies weer. Heë loos dizze mörje e jediech uvver d’r zommer. Hese daag, leëve an duur. Werm nate. Kót. Lang jenóg um leef tse han.

De vaan hauwe ze oes-jesjtaoche. In de klure va hönne voesbalkloeb. Alle vertrouwe dri. Dis joar zouw ’t intlieg klappe. Ing klas hoeëjer sjpille. Evver de entäusjoeng is jroeës. Ing kluur bloof uvver, sjwats. ‘Dat is inne sjlaag, Joeëhan,’ zaat ’t Lieza teëje heure man. Doa zouw ’t nit bij blieve.

D’r bejin van d’r daag mit moeziek en bilder. D’r mörje oranjeroeë. De tuen tsaart. Ballonge rónk de zerk. E sjweëvend jeveul. Ze zunt mit vöal, de lu. Vuur ’t absjied. D’r vuurjenger nimt ze bij de hank.

Jong vrauwlu sjtunt bij e sjtóplit. Ze drage inne berkeboom. Tsezame. Wade óp jreun. Da kanne ze ‘m joa tsere. Mit jekluurd papier en inne jonge-naam in e roeëze hats. D’r maiboom vuur mörje en de daag d’rnoa. Wonnemonat neume ze ‘t. E zieëlieg jeveul. Zetse d’r boom bij ’t hoes va d’r jong oes ’t hats.

Tsezame in inne sjrit. Sjwiejend, kniesperende vus uvver de sjtroas. In de maos van ‘ne trommesjlaag, jiddes joar alwerm. Va jónk bis aod. Drage krens in ’t bild va verbóngeheet. Hei en doa haode ze halt. Bij e bild van erinneroeng mit moeziek en jezank. Wöad uvver jrenze klinke wied. Zörg vuur ee.

Óp ’t perron is ’t sjtil. ’t Bertie en d’r Wiel zunt de intsiegste. ‘Me zouw hu doch mieë lu verwade,’ zeët ’t Bertie. ‘’t Is nog vrug. En iech dink Bertie, dat ‘t óp de sjtations kótter bij de sjtad drukker zal zieë.’ Ing vrauw kunt aalofe. E sjtuk d’rhinger d’r man.