Columns

D'r hód óp d'r kop. De sjal um d'r haos jeknupt. Mit de sjup óp ing sjouwer leuft d'r Andris d'r waeg eraaf. Óp d'r kirkhof zunt al e deel manslu van de bank an 't wirke. Ze sjoefele, sjuppe, raeche. Ins 't joar weëd d'r kirkhof jód ónger hengs jenoame. 't Fes va de doeëde, neume zie 't. Da mós 't doeëdelank jód verzörgd zieë.

In 't sjpetaal is d'r Hannes óp bezuk bij inne bekankde. 't Vilt nit mit in de welt van de wiese jes tse zieë. Vroeë wen ze diech kanne helpe. Evver wen 't nit zoeë is. Verzukt me tse dinke an de plaadzje mit inne wieje oesblik. Woa probleme versjmiltse. Zörg nit pieng deed. D'r Hannes leuft eroes.

De manslu van de bank kanne mit ing bus mit. Óch de vrauwlu junt mit. Inne daag noa e planetarium. Ze lofe al mit de jedanke rónk an d'r krissjtal. Jiddes joar bauwe ze dem óp d'r kirchplai. Noa inne sjterehimmel kieke past doa wal bij. De bus sjtópt óp de parkeerplaatsj neëver inne jroeëse koepel.

‘Ein Ohrwurm. Der Liebestraum von Frans Liszt,’ zeët d’r man in de rónkvaarbus durch Weimar. D’r chauffeur hat e benke ópjeztast. De sjtimme van ing vrauw en inne man klinke. Ze vertselle wat de lu in de bus zient. ’t Jadehoes van d’r Goethe. Woa heë ing keëts vuur de vinster zatst. Woa heë wadet óp antwoad. Ing keëts in ’t Schloss.

E paar daag junt ze dróp oes. D’r Joeëhan en zieng vrauw. Mit ing bus. Noa ing sjtad uvver de jrens. Nit tse wied. D’r folder vertselt va jieëvele oes meersje-jesjiechten. In ing sjtad nit tse jroeës. Bauw e dörp. Binne inne haove daag zalle ze doa zieë. Jiddere daag is doa wal jet tse zieë.

Noen is e doa d’r herfs. Vuurzichtieg hauw me de tseechens al jezieë. Sjpinne. Mör-jenieëvel. Oavendkeulde. D’r pluk van obs. De zon sjtroalt. Midde óp d’r daag nog zommerwermde. De bleer valle intsel aaf. Jöas vleie i ing ‘V’ uvver. D’r duuster vilt ummer vrujjer i. ‘Indian summer,’ klinkt e lid oes d’r radio. Auw wiever zommer.

An ’t sjtuur van d’r fiets hat ing sjpin e web jesjponne. D’r Hannes bedinkt ziech um ’t web voet tse veëje. Mar heë lieët ‘t zitse. Misjien zitst urjens ing kling sjpin. Heë lieët ’t web mitvare. E vuurtseeche van d’r herfs. ’t Web hilt poal. E vleisje vluut dri. ‘Da krieste d’rva,’ bedinkt d’r Hannes ziech.

Hei en doa vilt e blad van inne boom. Jet bleer verklure al. Doch d’r herfs is nog nit tse ruche. Doavuur is ’t jraad tse vöal zommer. ’t Bertie en d’r Wiel maache inne sjpatseerjank. Ze kome durch inne beusj. Dizze mörje zunt ze in alle vrugde vertrók-ke.

Inne auto mit inne caravan d’rhinger viert durch de sjtroas. De ieëtsjte lu kome tseruk va vakans. De komende daag zalle dat d’r mieë zieë. Binnekóts vingt de sjoeël werm aa. Werm e joar kan ze ópblieve. Nog ummer jraad jenóg kinger. Jeluklieg zunt óch dis joar jong lu mit kinger kome woeëne. Ze hant werk vónge in de sjtad.

Wat inne zommer. Zoeëvöal sjport. D’r Hannes sjtiegt óp d’r fiets. Wil werm i zie ritme kome. In alle vrugde. ’t Is nog frisj. De zonnewermde óngerweëgs. E sjtuk langs inne verkiersweëg. Uvver e fietspad. D’rtusje e sjtuk jraas. De jrung sjtrief roetsjt in inne oog-ek langs ‘m durch. Bis jet broengs.

Tswai waeche sjportfes. Va handbal bis piel en boag sjisse. Va bokse bis sjtoekrenne. D’r Joeëhan hat mit zieng vrauw bauw al jezieë. Sjporte woa ze ejentlieg noeëts hin kieke, bekieke ze ziech mit sjpas. ’t Lifste hauw d’r Joeëhan uvveral a mitjedoa. Dök-ser zeët e: ‘Dat wuer jet vuur miech.’

Ze wósse nit jód wat ze d’rmit moeëte. D’r Joeëhan en zieng vrauw. Ze haode va sjport. En zicher wen doa jet van oranje i sjiengt. Mar doa passeret zoeëvöal wat nuuks mit de vräud va beweëje tse maache hat. Ze wille waal kieke, mar nit de naat d’rvuur ópblieve. Bis d’r ieëtsjte zóndieg.

‘Rio de Janeiro – Rio, Land of sun, samba and wine -Rio de Janeiro – Rio, I feel fine.’ E lidje klinkt oes d’r radio. ‘t Is zoeë wied. ’t Jruetste sjportfes jeet aavange. De Olympische Spelen. ‘I am on my way to Rio, the place where I wanna be.’ Joa de sjportlu oes de janse welt verzammele ziech. ‘The place where I wanna be.’

D’r  Tour likt al ing waech hinger ós. Vuur d’r Hannes woar ’t ing sjun tsiet. Bis de letste paar daag. Rennere loge óp d’r makkadam. Inne dreum vervloage. Óch vuur d’r Hannes. Wat wuer ’t sjun jeweë. Nog ins inne Hollender noa ing lang tsiet óp ’t podium. Wie zouw d’r Hannes da nit jevare han.

Besser weer in de loeët. Óp zóndieg is al jet d’rva tse merke. ’t Bertie en d’r Wiel wille dróp oes. Ze hant ziech klapsjteultjer mitjenoame. Nit tse jroeës. Ze kanne mit in de bus. E haof sjtöndsje vare. Uvversjtieje en da is ’t nit mieë wied. Durch de sjtroase trukt ing jroeëse parade.

D’r  EK-foesbal verbij. Nog eemoal sjpannoeng. D’r finale in inne motte-sjwerm. Oavendzon-dans. In ‘t fel lit va foesballampe. Sjtervende sjwane. ‘t Bliet nog jenóg uvver. D’r Tour. Vuural vuur d’r Hannes. Heë zitst i dis tsiet jet angesj óp d’r fiets.

Wat hauwe ze ziech jevräud. D’r zommer. Lang daag. Werm.  An duur. Jenis-se van de zon. Blauw loeët. Jans jeweun. Evver ing kótte tsiet mar. Doch lang jenóg vuurdat d’r herfs i vilt. D’r duuster ’t vuur ’t zage kriet. Vier de wermde zelver zunt. Dat viere vier werm bis ’t nieëks joar. D’r winkter durch.

Wat woar miech dat e weer. Reën, dondersjleëg, hagelknöa. De sjtroas ing baach. D’r Lei hauw e paar daag jeleie in d’r  jraad jewirkt. De hek jesjneie, jesjoeveld, je-keerd. ’t Zoog sjun oes. ’t Kitty de vinstere jewaesje. De welt sjienget kloar. Tsezame zitse ze in d’r jaad. Drinke ziech ing tas kaffieë. E paar reesfoldere ligke óp d’r dusj.

Vuur d'r Joeëhan en zieng vrauw is 't EK ee jroeës sjportfes. Ze bekieke ziech bauw jiddere projram deë d'rmit tse maache hat. 't Vólkslid van de Ietaljeëner zinge ze kaihel mit. Nit mit de wöad, mar mit lalalala. En dat van de Fransoeëze en de Belsje vinge ze óch sjun. Vöal vräud hant ze mit de Iere. Die blieve zinge of ze hinger sjtunt of vuur.

'Beau Jeu' hitsjt d'r EK bal. 't Betseechent 'sjun sjpel'. Dat is d'r foesbal óch vuur d'r Ralf. E sjun sjpel. Alling dis joar oane oranje. Dat vilt teëje. D'r bal likt óp de kas i zie tsimmer. Heë hat nog nit d'rmit jefoesbald.  D'r Brazuca va de WK kank e tsing moal hoeëg haode. Mieë hoeëg haode broecht vuur hem noen nit mieë.

Vuur d'r Joeëhan weëd 't werm ins tsiet um ziech de hoare tse losse sjnieë. Inne man is vuur 'm. Heë zetst ziech an d'r dusj. En pakt de tsiedónk. D'r Beët zitst in d'r sjtool. Heë kriet de hoare jesjneie. Durch d'r sjpeiel kiekt e noa d'r Joeëhan.' 'Doe broechs de tsiedónk nit tse leëze. De Hollendere junt doch nit noa de EK.'

In e restaurant zitse 't Angèle en d'r Free bij de vinster. Óp d'r dusj brent e keëts-je. Ze jenisse de jemuutliegheet. 't Hat hön jód jesjmaacht. Ze kieke oes uvver de zieë. Óp 't sjtrand sjtunt en zitse lu. Hei en doa ligke heuf driefhoots. 't Angèle en d'r Free sjpatsere óch d'rhin.

't Wingt hel. Zank vluut uvver 't sjtrand. 't Angèle en d'r Free zitse óp ing dekke neëver e sjtrandhuus-je. Zoeë zitse ze oes d'r wink. De zon kunt aaf en tsouw tusje de wólke durch. E paar daag zunt ze an de zieë. Um tse sjtare noa d'r horizon. De jolve zieë sjume. Noa 't roesje van 't wasser tse loestere. Lu um hön erum bekieke. Inne pap trukt ing bolderkaar.

Vure óp d'r plai bij 't museum is e sjtuks-je jraas. Ing juffrauw zitst mit heur kinger in inne krink. Ze sjpilt jietaar. De kinger zinge e lidje uvver knoevele.  De zon sjiengt. An d'r i-jank van 't museum sjtunt al jans jet lu. De duur jeet óp. Vus-je vuur vus-je jeet me eri. Óch de kinger mit de juffrauw. Ze hant inne knoevelbeer teëje ziech aajeduid.