Columns

Va wieds kan me ze zieë de tuur van de kathedraal. Óp inne huevel. Ing van de bekankdste kathedrale. Jebouwd in ’t tswelfde en drutsingde joarhónged. E weltwónger weëd ze jeneumd. Durch de jebrankdsjilderde vinstere sjiengt ’t blauw Chartreslit eri. Oes de janse welt kome lu dat bekieke. Midde in de kathedraal is e labyrinth.

D’r zommer leuft óp zie end. De ieëtsjte daag van d’r tseptember. De blomme weëde mui. D’r Hannes vieët mit ’t jeveul van inne sjunne zommer. Dat nog effe vashaode. Mar de vrujje mörjens zunt keul. De ieëtsjte druup an de naas. De lang bóks zouw e al jód kanne verdrage. D’r waeg sjlingert ziech langs ing kling rivier.

’t Is indlieg zoeë wied. Noa joare van óp kontrol kome bij d’r ogedokter, jeet ’t noen passere. D’r Joeëhan weëd jehólpe an d’r sjtaar. Wienieë wees heë nog nit. In ’t wa-detsimmer zitst inne man teëjenuvver hem. ‘Iech han noen inne bril mit tswai versjillende jlazer. ‘t Reëter óp sjterkde um tse leëze, vuur kótbij en wied aaf.

’t Is werm zoeë wied. Wen d’r zommer de letste waeche sjliest. En d’r herfsmond tseptember aavingt. Da junt ’t Bertie en d’r Wiel noa ’t koensfes. Vurriegs joar zunt ze óp d’r fiets jejange. Evver ’t zouw nit drueg blieve. Doarum junt ze mit de bus. D’r sjirm ónger d’r erm. Boese ’t dörp sjtieje ze oes. Da kanne ze nog inne sjpatseerjank maache.

‘t Hingt werm boave hönne kop. Wie jiddes joar rónk dis tsiet. ‘De scholen zijn weer begonnen’. E jroeës dóch. Jesjpanne tusje tswai beum bij hön bank. De manslu van de bank. Óch dizze zommer zunt ze jód durchkome. De hits uvversjtange. Mennieg kier hant ze óp werm oavende hei bijee jezaese. Um tse kate. Noen is ‘t keuler.

De jroeëse hits is verbij. ’t Bertie en d’r Wiel wille werm ins jet óngerneëme. Ze hant ’t zicher jemuutlieg bij hön hingerum in d’r sjatte. Mar lanksaam aa jeet ’t doch kriebele. Ze wille ins droes. Hu junt ze noa de sjtad. Mit d’r tsóg. Inne jas broeche ze nit aa tse doeë. Vuur alle zicherheet neëme ze inne sjirm mit.

Kluubje Joarelang träu an hön kluubje. ’t Ine en d’r Chris. Ze sjriechete ’t hoes aa in de [...]

Jlans Jenóg drinkbechere hat d’r Hannes mitjenoame. Tswai an d’r fiets en e paar in d’r rukzak. Dat [...]

Visjer Heë hat nog jet uvver ‘m wille sjrieve. D’r visjer an d’r rank van ’t wasser. Foto’s [...]

Sirtakie Jans jet joare woeënt heë in inne klinge boerehof. Óp inne ek in e dörp. Maacht doa [...]

De duur van d’r hoarsjniejer sjteet óp. D’r Chris kriet de hoare jesjneie. An ’t dusje zitst d’r Sjarel. Heë waad mit de erm uvveree. Bis e an de rij is. ‘Wat is ’t drueg,’ zeët e. D’r hoarsjniejer knikt. ‘Joa, drueg.’ Kiekt durch d’r sjpeiel d’r Chris aa. ‘Vings te ’t óch drueg?’

D’r Joeëhan sjtiegt óp d’r fiets. ’t Is donnesjdieg. Da jeet e noa d’r maat. Uvver de jrens. Fisj hoale. Hee sjtelt d’r fiets bij ing iezere sjtang. Maat d’r fiets mit ing kette draa vas. Nimt de fietstaesj mit noa d’r visjkroam. Doa sjteet ing vrauw. Ze eest e sjtuk jebakke visj.

De letste waech vuur de sjoeëlvakans. De kinger junt e paar daag noa d’r boer boese ’t dörp. De jroeëse sjloffe i tente tusje de obsbeum. De klinge in de sjuur óp bed-der va häu. Uvverdaag sjpieële ze in d’r busj. Zukke sjpore uvver de weëg durch bluiende eëpelsvelder.

D’r Ralf likt lankoes in d’r sjtool vuur d’r tillevies. Dat zal de komende tsiet de maneer va zitse zie. Foesballe kieke. Nit óp d’r pónk van d’r sjtool. Oane oranje. Nuuks je-tseerd. Jinne pool mit oessjleëg. Óp d’r tillevies is inne projram uvver d’r finale va vieëtsieg joar jeleie. Doe verloor Oranje van Argentinië.

Vöal zon. Sjoele reën. Dat lieët in d’r jaad al jód wase. Óch ’t ónkroed. D’r Joeëhan sjoefelt tusje de blomme. Heë hat de kótte bóks aa. Oes de hek sjtikt ing brennissel. De bleer sjtriechele langs de bloeëse bee. ‘Lek miech in taesj. D’r Joeëhan vrieft ziech uvver de bee. ‘Don jet sjpui dróp,’ zeët zieng vrauw.

Heë kiekt vuur ziech oes. Durch ’t tsimmervinster. Noa d’r jaad. ’t Jreun jeet va pril vrugjoar noa zommerlieg dónkel. Teëjedele junt durch d’r kop. Kaod werm. Zommer winkter. Doa-uvver sjrieve. ’t Is al lang allenäu besjraeve. Oes-jepaesjd. Krig vrid. Berje dale.

D’r drinkbecher sjteet neëver ‘m óp de bank. D’r Hannes maat ’t peks-je mit bótramme óp. Heë  kiekt sjnak vuur ziech oes. De loeët is sjtrak blauw. Wie jeer hauw e noen nit ing wólk jezieë. Ing roza wólk. Drei waeche lang hauw e dri jeleufd. D’r renner mit d’r ainfache naam Tom. Deë zouw de rungde winne óp eje kraf. Mit inne  miensjlieje moter.

t Hauw hön jód jevalle. D’r Joeëhan en ’t Lies. ’t Vurriegs joar in ’t noajoar mit de bus dróp oes. Noen junt ze werm. Jraad nog vrugjoar, evver waal al mit zommerlieje temperatoere. Óch noen e paar daag noa ing sjtad nit tse wied voet. Doa jieët ’t jiddes joar óp d’r deesdieg noa Pinkste ing bezóngere brónk. Doa sjpringt me bij.

D’r janse oavend hauw e ziech jevräud. Mörje is d’r ieëtsjte daag mit zommerlieje temperatoer. Inne jroeëse toer hat e ziech vuurjenoame. Óp d’r fiets in de kótte fietsbóks. De ieëtsjte moal dis joar. Wie ummer is e vrug óp. De zon kunt jraad boave d’r horizon. ’t Is nog frisj. Heë deed ziech ’t jes-je aa. Uvver de velder hingt nieëvel.

Joare jeleie zose ze tsezame in dezelfde klas. Rije banke. Hingeree, neëveree. Zes joar lang. Bis ze wasete oes de kótte bóks. Me tróf ziech wal nog óppen sjtroas. Foesballete tsezame. Toere óp d’r fiets. Feste viere. Mit en mit vong jidderinne aa ziene eje waeg tse joa. De erinneroenge an ee wasete koom nog.

’t Is al ing tsiet jeleie, dat heë hei sjpatseret. Langs d’r wasserrank. Van de rivier mit zoeëvöal erinneroenge. Mit de bloese vus in ’t wasser. De krieënende sjtimme va de kinger. Meanderend in d’r sjtroom mit. Tseeche va leëve. Ópwellend oes ’t deepste van de eëd. Bij ing binne-drieën bliet d’r Alfred sjtoa.

Hu junt de kinger van de sjoeël an d’r dusj. Tsezame an inne jroeëse dusj. De jeng van de sjoeël durch. In alle sjoeële van ‘t land zitse de kinger an d’r fesdusj. Jidderinne óp ziene aad en wies. Hu kleie ze ziech in dezelfde kluur. Oranje. De kluur die verbingt. Döks bij sjportfeste. Dat dunt ze sjtrak an duur. Ieëtsjt jet aese.

Ze woare al vrug óp. De manslu van de bank. Tsezame mit de vrauwlu hant ze jetseerd. Vane, blomme. Hu is ’t fes van ’t janse dörp. Mit noadroek óp ‘janse’. ’t Jode fes va d’r pastoer. Hönne pastoer. Werm mit noadroek. Noen óp ‘hönne’. Wat hant ze ziech doa-óp jevräud. Tusje de joaresfeste durch hant ze ziech ammezeerd mit e fes-jesjenk vuur d’r pastoer.

Hei en doa sjtunt jruupjer lu. Ze verzammele ziech rónk ’t Gon en ’t Marjo. Ónger sjirme. ‘t Rent. Inne fotojraaf kniepst foto’s. ’t Park is leëg. En vuural naas. ’t Gon trukt inne plastic zak van inne failer aaf. Sjtee oes de natoer. Doa-óp ing iezere plaat mit wöad. E jediech. ’t Weëd jesjpraoche. Jeloesterd. Vuural jeleëze. D’r sjriever leëst zie jediech.