Columns 2011

't Wasser sjtreumt. Jebore oes ing bron. Kloar. Vol va leëvenskraf. Voor vuur jans jet miensjedaag. Ing rivier óp weëg noa d'r deepste pónk. Sjlingert ziech. Ing ieëwieg-heet. Sjliest dale. E wasserbed tusje huevele.

Tswantsiegdoezend fietsere óp inne zamsdieg. In alle herjodsvrugde vange de ieëtsjte aa. Ze kómme oes alle jeëjende. 't Reënt. Ieëtsj e paar drupe. Mar almieëlieg jeet 't heller reëne. Hei en doa ónger inne boom sjtunt rennere. Ze dunt ziech 't reënjes-je aa.

Sjuuns teëjenuvver e kapelsje likt d´r boerehof van d´r Doveren. ´t Woeënhoes is teëje de sjuur jebouwd. Doa-i hat d´r Doveren mit zieng famillieë jewoeënd. Noen is d´r boerehof va zienne zoon.  E sjtuk van de sjtuur is umjebouwd. Doa-i woeënt d'r Doveren noen.

Ze junt óp rees. In alle Herjódsvrugde. De tswai vrundinne. 't Saskia en 't Annette. Ing lang rees. Ieëtsjt mit d'r tsóg. Da de boot. Doanoa werm d'r tsóg. Ing rees va kloar en duuster. Zoeë lang bis ´t alling kloar is. D´r duuster ópjesjloekt.

Miere kroefe uvver de sjting van 't terras. Óp de moer zitse vuurwantse. Ze zitse anee vas. Ing sjlak kruuft voet in d'r sjatte. Ing tsiedónk ritselt in d'r wink. De zamsdiegoes-jaaf is ekstra dik en intressant. Jenóg tse leëze vuur d'r zóndieg. De zon is nog nit hees. 't Is vrug en ruiieg.

Inne zonnieje zóndieg mit zommertemperatoer. De jesjefter zunt hü nit jesjlaose. De dure sjtunt sjpanne wied óp. Aaf en tsouw leuft inne eri of eroes. De sjtad hat jet va zóndieg. Of tse winnieg zóndieg. Jraad tse vöal durch-de-waech. Of jraad inne troaje zóndieg wie angesj.

De kinger in de klas brullete van d'r laach. D'r meester hauw d'r Sjarel óp e benks-je vuur 't bord neerjezatsd. Óp 't bord hauw heë jesraeve: inne hampeleman. D'r Sjarel woeët durch de kinger vöal jetsenkt. Doarum hauwe die noen jraad sjpas. D'r Albeët en d'r Sjeng zose óp de ieëtsjte bank. Ze jrieëmelete jet.

't Wingt jet. Inne werme wink. De hits kringelt ziech umhoeëg. Inne fatamorgana uvver 't sjpoor. Welt wasser oane naas tse zieë. 't Sjtation is verlosse. Vinster jebraoche. Dure sjeef in de sjarnere. Piepe häusj. D'r Kalle zitst in inne sjokkelsjtool. Duit ziech mit inne vós aaf.

'Wie mótste doa mit um joa,' dinkt 't Marleen. Inne renner viert inne berg eraaf. Mit kraf in de bee. Floep in d'r kop. Noa d'r zichere finish. Hofnoeng va jewinne. Daag  noa daag. En da inne sjlaag. In inne flits jeet 't leëve verbij. 't Is zoeë wied. D'r finish jetrókke óp inne berg in e blódsjpoor.

't Is druk óppen sjtroas. Inne vrije daag midde in de waech deed 't ummer jód. Doabij nog sjun weer. 't Annelies sjpatseert langs de jesjefter. 't Wirkt in 't sjpetaal en die hant hu zónsdiegdeens. 't Is Bevrijdingsdaag. Doarum broecht 't Annelies nit tse wirke. Binnekóts is zienne pap jöarieg.

In e jroeës park sjtunt rèste oes d'r krig. Tanks, kanonne, vliejer. Vöal lü lofe rónk. 't Is sjun weer. 'Opa,' ruft e junke, 'kanste doamit sjisse?' 'Noen nit nit mieë Diëgo. Vruier waal.' 'Wat sjiek opa. Paaf, paaf.'

D'r april is wermer wie angesj. Mit vöal daag zon. Jinne reën. Ing jeël wólk drieft uvver 't land. Sjtub vuur nui leëve daalt neer. Óp roete, autoots, sjtüp, sjtroase, jadens. Lü niste. Hant d'r sjnóp. 'Küem mar reën,' weëd jekümd.

Óp ing krütsóng va veldweëg sjteet ónger inne wieëjeboom e krüts. 't Hoots is verweerd durch zon en reën. Boere hant 't oeëts doa neerjezatsd um hön velder tse besjutse teëje mis-jeluk. 'Herjod vier danke üch, dat vier 't land darve bewirke' sjteet óp e sjild d'rboave.

Óppen sjoeël tseert 't Deborah inne Palmpoasje-kül. 't Hat va heem inne kül mitjenoame. De mam hat kling lets-jer dróp vas-jemaad. Tsezame mit de anger kinger weëde  palmteks-jer, jekluurd papier en aier draa jehange. Boave dróp sjtèche ze inne haan.

D'r Ralf hauw 't óp d'r tellevies jezieë. Inne foesballer kank e ai zoeëmar oes de loeët ópvange mit d'r vós. 't Woar nit kapot. Dat liechet hem wal jet mit de oeëstere vuur de duur. Da woare toch aier jenóg um tse ube.

De miemmekets-jer i blui. Tseechene ziech aaf teëje de blauw loeët. Narcisse klure jeël in 't jraas langs de weëg. Sjneiklöks-jer oes-jebluit. Kieësmüts-jer fleute ziech kótter bijenee. De zon beloaft inne werme middieg. D'r ieëtsjte fietser viert verbij. In d'r vrujje mörje.

In de zessiejer joare koame ze bijenee. Jelierde oes alle ekke van de welt. Ze maachete ziech zörg. Ze hole va vuuroesjank. Va nui dinger oesvinge. Mar ze hole óch va noadinke uvver die nui dinger. Wat mósse vier d'rmit? Wat is de hingerzie d'rva? Frontend en Backend! Ze zoge 't verkierd joa.

De zon sjiengt. De loeët oamt vrugjoar. 't Fieng leuft uvver d'r plai bij de winkelsjtroas. 't Zetst ziech óp d'r rank van inne plantsebak. Oes de tèsj van d'r jas holt 't ziech e sjtuk papier. Jans jet joare hat 't sjpatseerd. Durch 't landsjaf. De natoer i-oame. Vuural de rouw jenisse. Kilometere lang.

Zivvetsieg protsent kans óp reën. Drei sjtond zon. Zoeë weëd hü verwaad. Jister nog e sjtroalend klure-fes. Hü verbij. De pieng doebbel jevóld in inne wasserkauwe daag. Va oes-jebloaze tröate en verlepsjde ballonge. Inne frisje wink fleut um de oere. De milletsien teëje d'r kater va kwietweëde.

Al wèche jeleie sjtong 't in de tsiedónk. Vasteloavendszóndieg is in 't patronaat e jroeës vasteloavendsfes. Doa kan me pries jewinne. 't Sjunste peks-je, 't betste iedee, de loestiegste jedanke, d'r jekste sjrit, de fainste famillieë, d'r sjlauwste aintseljenger. Me vong 't e jód iedee.

Óp d'r maat sjtunt ze aa-jepriesd. De sjlusselblomme i bónkte klure. Tswai sjtuk vuur inne euro. Ze sjtunt jerijd midde fibberwaar in ing vrugjoar-zon. De vasteloavend nit wied voet. 't Jieëft e vroeë jeveul. Óp ing bank  zitst inne auwere man. De tsiet is hem aa tse zieë.

Vasteloavend vilt sjpieë dis joar. Doarum hant ze alle tsiet um ziech jet tse bedinke vuur d'r óptsóg. De tswai breur zitse werm rónk d'r kuchedusj. Wat junt ze dis joar doeë? D'r Wilders? – Politiek wild. De kirch? – Klokkeluider. D'r buitenring? – Nit binne. Vurriegs joar hauwe ze jet uvver de verkiezingen.

Anno 1910 sjteet mit jroeëse lettere óp d'r vuurjieëvel van 't bekkesj-jesjef. Va vadder óp zoon is de bekkerij jejange. Mieëdere jeneratioeëne Hoeppermans. Mit peëd en kaar woeët 't broeëd oes-jevare. Zicher bis in de joare vóftsieg. Doanoa koam d'r besjtelwaan. Dem hauw d'r letste Hoeppermans nog aajesjaft.

Mit de erm uvveree sjteet e vuur zie jesjef. Óp de duur hingt e brifje 'vanaf 1 januari gesloten'. Heë kiekt de sjtroas eraaf. 't Is nit 't ieëtsjte jesjef dat leëg likt. De jong lü trekke voet. De sjtad verjriest. Doabij junt ummer mieë lü noa de jroeëse jesjefter urjens langs d'r autowèg.