Columns

Tusje de beum hingt jee sjpandóch 'De scholen zijn weer begonnen'. De sjoeël is tsouw. Tswai taxi-bus-jer vare voet. E paar mamme en pappe winke. Hön kinger junt noa ing anger sjoeël. Ze weëde braad en jehold. Dat is billiejer dan de sjoeël óplosse.

Nog ee moal sjteet e in de jool. Zienne jong nimt inne aaloof. D'r letste pienantie. Wie döks hant ze dat heem jedoa. Bij ziech hingerum in d'r jaad. Pienantie noa pienantie.  De koens va jód neëme. Va jód haode. D'r pap en zienne jong.

Mit ópjetrókke kneie zitst d'r Ralf óp de bank. Óp d'r tellevies ziet heë jewald i Engeland. Hoezer i brank, jlaassjerve, jesjefter leëgjeklauwd, blód. Luu mit loemele vuur 't jezich. Bievakmutsje. Knuppele. Houwe, treëne. Keëke, troane.

't Is e jroeës fes. D'r nuie plai is intlieg veëdieg. Vane weëde oes-jesjtaoche.  D'r burjemeester en de harmonie zunt d'rbij. Óp de balkons van de appartemente  róngs-erum d'r plai sjtunt lü. Ze woeëne vanaaf kóts doa. 't Zunt allenäu seniore.

Inne zóndieg. Inne herfstieje zóndieg an d'r sjloes van d'r joelie. D'r fiets bliet in d'r sjtal. D'r Dré zitst óp d'r kautsj. Heë kiekt eroes. D'r thermometer wiest tswelf jraad. 't Reënt. Weer um binne tse blieve. Um mit de jedanke tse sjpieële.

Sjpektakel. Sjandaal. Sjleëg. Sjraie. Autoots toete. Broeze. Supportere keëke. Klatsje. Vräue ziech. Luu sjneure. Sjpringe uvver d'r waech. Haof en janse jekke. Rennere kroefe berje eróp. Zoese eraaf. Rennere sjwese, laache, kriesje.

't Sjteet in de tsiedónk. D'r koeër hüet óp tse besjtoa. 't Hong allang in loeët. E paar joar jeleie is de kirch aafjebraoche. D'r koeër zong nog wal hei en doa, mar 't woar nit mieë wie vruier. De kirch in 't eje dörp woeët jemist. Doabij woeëte de mitjlieder auwer.

't Wasser sjtreumt. Jebore oes ing bron. Kloar. Vol va leëvenskraf. Voor vuur jans jet miensjedaag. Ing rivier óp weëg noa d'r deepste pónk. Sjlingert ziech. Ing ieëwieg-heet. Sjliest dale. E wasserbed tusje huevele.

Tswantsiegdoezend fietsere óp inne zamsdieg. In alle herjodsvrugde vange de ieëtsjte aa. Ze kómme oes alle jeëjende. 't Reënt. Ieëtsj e paar drupe. Mar almieëlieg jeet 't heller reëne. Hei en doa ónger inne boom sjtunt rennere. Ze dunt ziech 't reënjes-je aa.

Sjuuns teëjenuvver e kapelsje likt d´r boerehof van d´r Doveren. ´t Woeënhoes is teëje de sjuur jebouwd. Doa-i hat d´r Doveren mit zieng famillieë jewoeënd. Noen is d´r boerehof va zienne zoon.  E sjtuk van de sjtuur is umjebouwd. Doa-i woeënt d'r Doveren noen.

Ze junt óp rees. In alle Herjódsvrugde. De tswai vrundinne. 't Saskia en 't Annette. Ing lang rees. Ieëtsjt mit d'r tsóg. Da de boot. Doanoa werm d'r tsóg. Ing rees va kloar en duuster. Zoeë lang bis ´t alling kloar is. D´r duuster ópjesjloekt.

Miere kroefe uvver de sjting van 't terras. Óp de moer zitse vuurwantse. Ze zitse anee vas. Ing sjlak kruuft voet in d'r sjatte. Ing tsiedónk ritselt in d'r wink. De zamsdiegoes-jaaf is ekstra dik en intressant. Jenóg tse leëze vuur d'r zóndieg. De zon is nog nit hees. 't Is vrug en ruiieg.

Inne zonnieje zóndieg mit zommertemperatoer. De jesjefter zunt hü nit jesjlaose. De dure sjtunt sjpanne wied óp. Aaf en tsouw leuft inne eri of eroes. De sjtad hat jet va zóndieg. Of tse winnieg zóndieg. Jraad tse vöal durch-de-waech. Of jraad inne troaje zóndieg wie angesj.

De kinger in de klas brullete van d'r laach. D'r meester hauw d'r Sjarel óp e benks-je vuur 't bord neerjezatsd. Óp 't bord hauw heë jesraeve: inne hampeleman. D'r Sjarel woeët durch de kinger vöal jetsenkt. Doarum hauwe die noen jraad sjpas. D'r Albeët en d'r Sjeng zose óp de ieëtsjte bank. Ze jrieëmelete jet.

't Wingt jet. Inne werme wink. De hits kringelt ziech umhoeëg. Inne fatamorgana uvver 't sjpoor. Welt wasser oane naas tse zieë. 't Sjtation is verlosse. Vinster jebraoche. Dure sjeef in de sjarnere. Piepe häusj. D'r Kalle zitst in inne sjokkelsjtool. Duit ziech mit inne vós aaf.

'Wie mótste doa mit um joa,' dinkt 't Marleen. Inne renner viert inne berg eraaf. Mit kraf in de bee. Floep in d'r kop. Noa d'r zichere finish. Hofnoeng va jewinne. Daag  noa daag. En da inne sjlaag. In inne flits jeet 't leëve verbij. 't Is zoeë wied. D'r finish jetrókke óp inne berg in e blódsjpoor.

't Is druk óppen sjtroas. Inne vrije daag midde in de waech deed 't ummer jód. Doabij nog sjun weer. 't Annelies sjpatseert langs de jesjefter. 't Wirkt in 't sjpetaal en die hant hu zónsdiegdeens. 't Is Bevrijdingsdaag. Doarum broecht 't Annelies nit tse wirke. Binnekóts is zienne pap jöarieg.

In e jroeës park sjtunt rèste oes d'r krig. Tanks, kanonne, vliejer. Vöal lü lofe rónk. 't Is sjun weer. 'Opa,' ruft e junke, 'kanste doamit sjisse?' 'Noen nit nit mieë Diëgo. Vruier waal.' 'Wat sjiek opa. Paaf, paaf.'

D'r april is wermer wie angesj. Mit vöal daag zon. Jinne reën. Ing jeël wólk drieft uvver 't land. Sjtub vuur nui leëve daalt neer. Óp roete, autoots, sjtüp, sjtroase, jadens. Lü niste. Hant d'r sjnóp. 'Küem mar reën,' weëd jekümd.

Óp ing krütsóng va veldweëg sjteet ónger inne wieëjeboom e krüts. 't Hoots is verweerd durch zon en reën. Boere hant 't oeëts doa neerjezatsd um hön velder tse besjutse teëje mis-jeluk. 'Herjod vier danke üch, dat vier 't land darve bewirke' sjteet óp e sjild d'rboave.

Óppen sjoeël tseert 't Deborah inne Palmpoasje-kül. 't Hat va heem inne kül mitjenoame. De mam hat kling lets-jer dróp vas-jemaad. Tsezame mit de anger kinger weëde  palmteks-jer, jekluurd papier en aier draa jehange. Boave dróp sjtèche ze inne haan.

D'r Ralf hauw 't óp d'r tellevies jezieë. Inne foesballer kank e ai zoeëmar oes de loeët ópvange mit d'r vós. 't Woar nit kapot. Dat liechet hem wal jet mit de oeëstere vuur de duur. Da woare toch aier jenóg um tse ube.

De miemmekets-jer i blui. Tseechene ziech aaf teëje de blauw loeët. Narcisse klure jeël in 't jraas langs de weëg. Sjneiklöks-jer oes-jebluit. Kieësmüts-jer fleute ziech kótter bijenee. De zon beloaft inne werme middieg. D'r ieëtsjte fietser viert verbij. In d'r vrujje mörje.

In de zessiejer joare koame ze bijenee. Jelierde oes alle ekke van de welt. Ze maachete ziech zörg. Ze hole va vuuroesjank. Va nui dinger oesvinge. Mar ze hole óch va noadinke uvver die nui dinger. Wat mósse vier d'rmit? Wat is de hingerzie d'rva? Frontend en Backend! Ze zoge 't verkierd joa.