Columns

D'r berg junt ze nit mieë eraaf. D'r nónk Dris en de tant Biella. Ze zunt nit mieë zoeë jód óp de bee. D'r Dris broecht inne kuul um tse kanne sjpatsere. Dat dunt ze jiddere daag. Ing rungde durch de noabersjaf. Ze neëme zich doavuur de tsiet. Döks sjtunt ze miëe dan dat ze lofe.

Durch 't tsimmer klinkt vasteloavendsmoeziek. Uvver d'r dusj likt e dik sjtuk plastic. 't Franka en d'r Joep maache va plek en tsiedónke kloneköpjer. Die veëdieg zunt legke ze óp de haitsoeng um tse drueje. In de kuche hat de mam d'r deeg jemaat vuur de poefele. D'r öal in d'r kessel weëd al werm. Nog effe, da kanne de ieëtsjte böl bakke.

D'r Ralf hat 't oes-jesjneie. D'r projram van d'r foesbal. De WK i Brazilië. 't Sjtong jroeës in de tsiedónk. 't Hingt óp 't prikbord i zie tsimmer. 't Doert nog wal ing tsiet. Mar d'r karneval sjteet vuur de duur en dat hat doch óch jet va Brazil. Foesbal is doa  wie danse.

't Doert nog ing tsiet bis 't vasteloavend is. Mar doch zitse de tswai breur al bijenee. Ze wille nit langer wade. De kristsiet ligkt hinger hön. 't Darf vuur hön vasteloavend weëde. D'r óptsóg', 't jroeëse moment in 't joar. Al jans jet joare lofe ze als aintseljenger mit.

Oes d'r radio klinkt e lidje. Urjens in de joare vóftsieg. D'r Jo zitst an d'r dusj. Maat zie huiswerk. Noa de ieëtsjte jietaarklanke sjteet heë reët. Inne tsauber jeet durch 't woeëntsimmer. D'r radio jeet heller. Heë is alling heem. Jinne kan de moeziek aafzetse. Of róffe: 'Doe móts liere!'

De ieëtsjte krisbeum ligke an duur. Óp Dreikönnigke weëde ze ópjehold. De hyacinte in 't tsimmer zunt oes-jebluid. Ze weëde lanksaam broen. De baklóf van de poefele is voetjetrókke. D'r posbode bringt de letste nuijoarskate. Heë ruft noa de lu in de sjtroas: 'e jelukzieëlieg Nuijoar.'

D'r wink hat ziech jelaad. 't Is drueg. D'r ieëtsjte krisdaag. Jisteroavend danset d'r reën pietjer in de peul wasser. Jlietserete de krislempjer in de nase sjting. Sjtere óppen eëd. De moeziekante sjpillete tusje de sjoele durch. Ze hole ziech drueg mit druupjer oes de flesj.

An de sjtruuch hange nog jet bleer. Ze hant d'r sjtórm uvverleëft. Ing meële zitst in d'r droevesjtroech. Eest de letste droeve. An inne tak hingt e kieësmuuts-je. Zukt ziech 't voor in de tek. Ee vuur ee valle ze aaf, de bleer. Noen broen jekluurd. Vinge ziech in inne ek van d'r jaad.

Jister woare ze noa de sjtad jeweë. D'r Dólf en 't Astrid. Mit d'r pap en de mam. D'r Tsinterkloas koam aa. De kinger zient hem ejentlieg alling óp d'r televies. In 't dörp woeëne nog mar winnieg kinger. Doarum jong noa de zommervakans de sjoeël in 't dörp tsouw.  De kinger mósse noa ing sjoeël in de sjtad.

Ing tsiet vólt e ziech nit jód. D'r noaberman loos vuur hem 't hunke oes. Noen kan d'r Fried werm zelver joa. Heë is óp d'r berg. Veult ziech e sjtuk besser. De rungde mit d'r Bobbie, zie hunke. 't Mörjens in alle Herjodsvrugde junt ze e sjtuk.

'Hu mósse vier ejentlieg sjwatse piete,' zeët d'r Dris. Ze zitse werm wie jidder waech bijenee um sjpelsjer tse doeë. De lu oes de noabersjaf. D'r Karl kiekt 'm verwóngerd aa. 'Wat Sjwatse Piete?' 'Joa, dat wits te doch wal. Dat kaatsjpel. D'r Tsinterkloas is aakome. Has te dat da nit jezieë. 't Woar óp d'r televies.'

Jiddere zóndieg fietst d'r Jan zieng vaste rungde. Durch dörper. Berje óp en aaf.  Ing klok loet urjens wied. Kirchtuur, weëgwiezere in de landsjaf. D'r Jan hat d'r oog en oer vuur. Heë passeert ze. Zóndieg noa zóndieg. Ziet ziech in de etalaasj van e jesjefje teëjenuvver de kirch an inne dörpsplai.

In de zommertsiet treffe zie ziech, de vrauwlu en manslu oes de noabersjaf um inne sjpatseerjank tse maache. Of ze junt e sjtuk fietse. Mar noen mit d'r winkter vuur de duur blieve ze dökser binne. Da weëde sjpelsjer jedoa. Ze zunt al óp leëftsiet. Natuurlieg hant ze 't uvver vruiertsiete, de klingkinger en de pensiejoeën.

Mit de kollektebus langs de duur joa, deed d'r Juup jeer. Heë nimt ziech de tsiet d'rvuur. In de noabersjaf kenne ze hem jód. Zieng kollektebus is jemindlieg óch jód jevöld. E vrundlieg woad, 't letste nuits. D'r Juup is óp de huegde. Rónk aesens- tsiet truft heë de mieëtste lu heem aa.

D'r mörje is frisj. Nieëvelieg. De loeët is kloar. De zon koom tse zieë. Sjlaierwólke drieve uvver 't land. Wiese dröad sjpinne d'r mörje. Sjimmerdans va wiese wiever  Durchzichtieg. Jeveulens umsjtrengele. Jesjiechten jräuele. Fluustere. 'Has te 't jehoeëd?' 'Nae, wat da?'

Inne óngerbraoche sjal klinkt e paar moal. Ing blaeche sjtim zeët, dat de dure tsouw junt. D'r tsóg in de U-bahn vieërt aaf. De lu sjokkele óp de banke langs de zieë. Me kan lestieg mit de bee uvveree zitse. Alling in de ekke. Doa is sjtuuts. Mar dat zunt de plaatsje vuur lu die sjleët tser bee zunt.

De tsiedónk likt óp. D'r Joeëhan sjteet vuuruvver. Heë sjtutst mit de erm óp de tieëk. 't letste nuits leëst e in alle rouw. I zie jesjef zunt jing konde. Ze weëde ummer winniejer. Doch jieët e 't jesjef nit draa.  't Is nog va ziene opa en doanoa ziene pap jeweë. Noa al die joare weest e nit angesj. Heë kan óch nit oane.

D'r Lei, d'r Lou en d'r Wiel lofe durch 't vieëdel. Woa ze ópwasete. Ziech jroeës sjpielete. 't Lifste woare ze an duur. Bij de jonge um tse sjpieële. Ze dórve pas an duur, wen d'r telder leëg jejaese woar. 'Iech dong ummer kompot uvver 't aese,' zeët d'r Lou.

Inne sjpatseerjank durch vruier, zoeë hauw d'r Wiel de jesjiechtens oes zieng kingertsiet jeneumd. Hu truft heë ziech mit tswai kammerade oes die tsiet. D'r Lei en d'r Lou. Óp d'r ek bij 't jesjef kome ze bijenee. Natuurlieg hat de tsiet hön je-enderd. Mar ze hant ziech nog döks jenóg jezieë.