Dreihóngedtswai-envóftsieg
‘Nog dreihóngedtswai-envóftsieg daag. Da is ’t alwerm Vasteloavend. ’t Sjeet óp e sjildsje. ’t Hingt hinger ing vinster. D’r Joeëhan maat ziene sjpatseerjank mit d’r hónk. Heë kiekt d’rhin en jrielaacht ins. Da leuft e durch. D’r Vasteloavend hinger d’r ruk. Wie ummer werm sjun. Jewend an zinge, laache, danse, aese, drinke.
Jenauw
Jenauw hu. Vasteloavendszóndieg. ’t Is al jans jet joare jeleie. D’r kammeraad van d’r Hannes. Sjtiejet aaf um alling wieër tse joa. Noa ’t ummer. D’r helm zatst heë aaf. Loos ‘m hinger vuur d’r Hannes. Jiddes joar, jenauw deë daag, zetst d’r Hannes d’r helm óp va ziene kammeraad. Heë past jenauw i vrundsjaf.
Va binne oes
In ’t noajoar trukt d’r Jean de vuejel noa ’t zude hingernoa. Um jet van ’t zommerlieje tse veule. Um jet va klure tse preuve. Um mit tse neëme noa heem i zie atelier. Heë veult ’t vrugjoar kome. In ’t sjpel van d’r Vasteloavend. Dat trukt.
Sjmienk
’t Jeet dróp aa. D’r fieber sjtiegt bij d’r Joeëhan en ’t Lieza. Ee woad. Wóngerlieg. Vasteloavend. Dat junt ze viere. Jraad wie alle joare. ‘Jraad of ’t d’r letste is,’ zeët d’r Joeëhan. ‘Zoeë junt vier ’t viere.’ ’t Lieza vingt aa tse sjoenkele.
Sjting
Ze woare mit vöal. Jude, Roma, Sinti. Aafjeveurd noa d’r doeëd. Vuur jidderinne va hön likt in e monument inne sjtee. Hóngedveerdoezend sjting. Verdeeld uvver jans jet plaatsje in ’t land. Uvveral e monument um nit mieë tse verjaese. ’t Darf noeëts mieë passere. Wiese sjting, sjtil zunt ze. Mar sjwieje nit.
Jezóndheet
Doa zitse ze da de tswai breur. An d’r kuchedusj. Vurriegs joar in d’r fibberwaar. De vasteloavend vool doe sjpieë. Noen jannewaar. E jroeës sjtuk papier. Jet um tse sjrieve. En nit tse verjaese de sjnapsflesj mit tswai jleës-jer. Wat jeet ’t dis joar weëde in d’r óptsóg? Ieëtsj drinke ze ziech ee óp hön jezóndheet en die van de janse welt.
Zoeë
D’r sjpatseerjank van alle daag hant ’t Bertie en d’r Wiel dróp zitse. ‘Richtieg jannewaar-weer,’ zeët ’t Bertie. Jrauw de loeët. Vuchtieg d’r wink. Pratsj in d’r busj. Ze veëge ziech de vus aaf óp de mat bij de vuurduur. D’r Wiel sjtikt d’r sjlussel in ’t sjlaos.
In ’t midde
Ing waech in ’t Nuijoar. De tsiet va jód vuurneëme. Winniejer va dit en mieë va dat. D’r wónsj va jezóndzieë. Lang leëve. D’r ieëtsjte zóndieg van ‘t joar. ’t Weer is drueg. Jinne vraos. D’r Hannes fietst e sjtuk. Wied jenóg um ziech de fietskleier aa tse doeë.
Meter vuur meter
In de winktertsiet vilt vuur d’r Hannes nit vöal tse fietse. En mit de fesdaag al jaaroes nit. Jister óp Nuijoarsdaag hat heë inne sjpatseerjank jemaad. Ónger ing sjtrak blauw loeët. Wiesbevroare eëd. Went e jefietst hauw, woar e óngerweëgs i jrauw weer tsereët kome.
Bauw
Ejentlieg weest e ’t nit mieë. De krisdaag. Wievöal? Heë sjetst tswai. Joa dat zal ‘t wal zieë. Tswai krisdaag. Hinger d’r ruk. Da mós ’t hu d’r dreide daag zieë. E bis-je jeboage leuft e. D’r kraag van d’r jas umhoeëg. Durch e veld.
Klöts
’t Kristreffe hat aajevange. De lu oes d’r trengel bij ’t Traud en d’r Harie. D’r veerde zóndieg van d’r Advent. Inne krisboom oeszukke. Ze hant inne jroeëse jaad. Deë likt die daag vol mit krisbeum. Ze zunt d’r allenäu. ’t Lies en d’r Joeëhan. D’r Wiel en ’t Bertie. D’r Hannes. En d’r pap.
Jrens
E sjpieë herfszönsje sjiengt. Bij d’r pap hingenum. Jraad valle de ieëtsjte sjtroale ’t tsimmer eri. D’r pap zitst in d’r sjtool. Tse jenisse van ’t weer an duur.
Fesmond
D’r fesmond is aajebraoche. Jroeëse jesjefter sjalle ’t oes. Fes van de feste. Lempjer sjienge. Böl drieëne. Jesjenker lokke. D’r Tinterkloas en d’r Krisman i polonaise. Kröam vol van aese, drinke. Lu óp de bee. Ze jenisse ’t fes. Inne mond lang.
Verbónge
D’r koer jeet dis joar in de kristsiet noa e zörghoes. Krislidjer zinge. ’t Zunt lu óp leëftsiet. Ze zinge al jans jet joare mitee. D’r pap hat ziech vuur kótsem bij hön aajesjlaose. Zieng döatesj vónge ’t óch e jód iedee. Zicher noa ’t absjied van de mam. In inne jroeëse zaal zitse ze bijenee.
Sjong
D’r Joeëhan kunt eri. Heë hat d’r rónkjank mit d’r hónk hinger d’r ruk. ‘Wits te Lies, wat ze bij ’t hoes neëver d’r hoarsjniejer óp ’t daach an ’t legke zunt?’ ‘Nae.’ ‘Jraas.’ ‘Jraas? Doe meens ’t nit. Woarum dat da?’
Appel
Doa woare nog al jet reëne daag. Dat huet bij d’r herfs. Zoeë óch de zonnieje. Wen de bleër i herfsklure sjtroale. Hu is inne van die daag. Jeluklieg. D’r Hannes kan werm óp d’r fiets. In de drieëne vuurzichtieg. Vuural óp plaatsje woa ’t naas is. De zon nit kunt. De bleer an d’r makkedam plekke.
Huus-je
Jiddere sjoeëldaag sjtópt ing bus bij d’r plai vuur de kirch. Kinger sjtieje i. Sjtrak weëde ze tseruk braad. Ze junt noa de sjoeël in de sjtad. Hu kome ze ieëder noa heem. Woensdiegmiddieg. In de auw sjoeël is dökser nog waal jet tse doeë. Zicher in de kingerbucherwaech. Hu leëst inne tejatersjpiller jet vuur.
Zeëne
Me vingt ziech draa tse jeweëne. Dinger endere ziech in de tsiet. Al is ’t va kluur. Doarum sjtrieche de manslu jiddes joar hön bank aa. Ze wille de tsiet vashaode. De monumente verware. De kirch is jesjlaose. De kapel óngerhaode ze zelver. Jiddere daag kome doa waal lu eri.
Zonnieje zóndieg
Inne zóndieg mit herfsklure in de zon. Sjpatseerjengere óngerweëgs. Bilder va paddesjteul. Apparate kniepse. In d’r beusj ruucht d’r herfs. Fietsere i kótte bókse. Terrasse völle ziech in d’r daag. Dusje mit jlazer herfsbók. Inne depe jesjmak in zommertemperatoer.
Nase zóndieg
Inne zóndieg. Reën. Um binne tse zitse. Ziech jemuutlieg tse maache. Tse werme an die jedanke. Zoeë de winktertsiet durch tse kome. Hei en doa vieët doch inne fietser rónk. Klatsjnaas. Inne sjpatseerjenger mit inne hónk. Ónger d’r sjirm. Terrasse leëg. Hinger ing vinster zitst e kinke.
Sjtaof
Hu vingt vuur de klingkinger van ’t Bertie en d’r Wiel de herfsvakans aa. Ze junt ze bezukke. Ing tas kaffieë drinke. Inne sjpatseerjank durch d’r busj. ‘t Verjoa va bleër ruche. ’t Kome va paddesjteul zieë. E sjpel va klure. Ze wille óch jet mitneëme. ’t Is Kingerbucherwaech.
Bóksepiefe
Lanksaam verkluurt d’r zommer. De herfsklure luete óp. Doch nog ing res werm temperatoere. Zoeë midde óp d’r daag. Vuur de fietsere ing sjpas. De zonnesjtroale óp de bee tse veule. Doch d’r Hannes is al vrug óp. Da is ’t keul. Winkterlieg bauw. Ing lang bóks kan jee koad. D’r Hannes bekiekt ze ziech ins. Versjaose noa al die winkterjoare.
Toer
D’r wink wingt. De vane sjtrak. D’r toer, d’r oeskiek uvver ’t land. Woa vrijheet kótterbij koam. Mit d’r wink va de zieë. Doezende tsoldate, jónk. Jonge óch d’rbij. Koame kótterbij um de hiezieje lu jeluklieg tse losse veule. En zie zelver mui, drekkieg. Kapot va leed um jevalle kammerade. Doch ze jónge wieër. Sjtroalete mit in de vräud va lu.
Hildegard
Ing vrauw oes ‘de Middeleeuwen’. An de Rien. I Bingen. Ing oessjtelloeng is doa nog va heur. Ze maachet naam in ing tsiet dat nog jans jet tse winne woar vuur vrauwlu. Ze woar van adel. E jeluk óp ziech doe. Mach. Ze weëlet vuur e leëve in e kloeëster. Zie eje kloeëster. Woa lu van de welt ziech jeer bejieënete. Um heur tse sjpraeche.
